Ngủ ngáy ở người cao tuổi: Khi nào cần chú ý và cảnh giác?

Phần lớn tiếng ngáy là âm thanh khàn khàn phát ra vô thức, ban đầu rất nhỏ nhưng có thể to dần gây ảnh hưởng. Ngáy là do rung động các mô mềm ở vòm họng, đặc biệt là vòm khẩu cái mềm, khi không khí đi qua. Mức độ rung phụ thuộc vào khối lượng, sức cơ vùng cổ và hướng cũng như tốc độ luồng không khí.

 Nhiều trường hợp dù không có tiền sử ngủ ngáy nhưng lại bắt đầu phát ra những âm thanh khi ngủ ở độ tuổi trung niên và cao tuổi (Ảnh: PEXELS)

Khi tuổi tác tăng, các mô và cơ vùng hầu họng trở nên lỏng lẻo, phản ứng chậm, khiến lưỡi tụt xuống làm hẹp đường thở. Mô mềm mất đàn hồi, tăng lượng không khí đi qua, gây ngáy và là nguyên nhân chính của hội chứng ngưng thở khi ngủ (OSA). Người có hàm nhỏ hoặc cằm lẹm có nguy cơ cao hơn do đường thở bẩm sinh hẹp.

Khi nào người lớn tuổi ngủ ngáy cần chú ý?

Chuyên gia giấc ngủ Rebecca Robbins từ Trường Y Harvard cho biết, ngủ ngáy có thể là hiện tượng bình thường và không đáng lo ngại. Tuy nhiên, ngáy cũng có thể là dấu hiệu của các rối loạn nhịp thở, như hội chứng tắc nghẽn đường hô hấp trên hay ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn (OSA).

Theo Viện Y tế Quốc gia Mỹ (NIH), ngáy đều đặn thường không ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe, nhưng ngáy với tần suất tăng dần, kèm theo các khoảng ngưng thở ngắn, có thể gây nguy hiểm và cần được chú ý.

Người có tiếng ngáy đều đều thì thường không ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe. Tuy nhiên, điều này có thể gây nguy hiểm với những người ngáy với tốc độ tăng tiến (Ảnh: iStock)

Khi ngưng thở đột ngột trong giấc ngủ, não bộ trung ương tạm ngừng gửi tín hiệu hô hấp đến cơ thể. Tình trạng này liên quan đến thể tích não giảm, tổn thương đường dẫn truyền chất trắng và tăng gấp 3 lần nguy cơ tử vong. Nếu không điều trị kịp thời, ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn có thể làm tăng nguy cơ cao huyết áp, bệnh tim, tiểu đường tuýp 2, trầm cảm và thậm chí tử vong sớm.

Theo Raj Dasgupta, Phó Giáo sư Y học Lâm sàng tại Trường Y Keck, Đại học Nam California (Mỹ), có hơn 30 triệu người Mỹ mắc chứng ngưng thở khi ngủ, nhưng bệnh thường bị bỏ sót hoặc chẩn đoán nhầm. Đặc biệt, bệnh phổ biến ở phụ nữ do họ thường không có tiếng ngáy lớn như nam giới.

Cách chữa ngủ ngáy ở người lớn tuổi

Người lớn tuổi ngủ ngáy to thường không biết mình có thể bị ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn đường thở, trừ khi có người thân hoặc bạn bè phát hiện và nhắc nhở. Vì vậy, người thân cần quan sát kỹ và khuyên họ đến gặp bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Ngoài ra, có thể áp dụng một số biện pháp sau để cải thiện tình trạng ngáy nguyên phát:

- Tránh uống rượu và sử dụng thuốc an thần trước khi đi ngủ vài giờ.

- Gối đầu cao khi ngủ hoặc dùng giường, nệm định vị tư thế cơ thể; hạn chế nằm nghiêng.

- Hạn chế mở miệng khi ngủ.

- Giảm cân nếu thừa cân, tránh béo phì.

- Điều trị nghẹt mũi bằng thuốc thông mũi hoặc thuốc xịt corticosteroid.

- Sử dụng dụng cụ hỗ trợ chống ngáy.

- Thực hiện các bài tập răng miệng giúp cải thiện đường thở.

Thanh Trúc (tổng hợp)