Nhiều người đã chết khi ăn con so vì nhầm với con sam

Phân biệt con so và con sam

Con so: Theo Wiki định nghĩa con so tên khoa học Carcinoscorpius rotundicauda, Latreille. Loài này còn được gọi là So hay Sam đuôi tròn hoặc Sam lông toàn thân màu xanh nâu đậm, đuôi không có gờ mặt lưng, thiết diện ngang của đuôi tròn hay hình trứng và rìa cuối cùng của phần bụng ở mặt lưng không có gai. So có kích thước bé hơn Sam (khoảng 20 – 25 cm, chưa kể đuôi), khối lượng nhỏ hơn 1 kg.

Con so với con sam có hình dạng khá giống nhau

Con Sam: Con Sam tên khoa học Tachypleus tridentatus, Leach. Nhiều nơi còn gọi là Sam đuôi tam giác trên thế giới phân bố ở biển Hồng Hải, Ấn Độ Dương và Thái Bình Dương. Ở Việt Nam con sam có nhiều ở vùng biển từ Quảng Ninh đến Ninh Thuận. Sam có đuôi với thiết diện ngang hình tam giác, rìa cuối cùng của phần bụng ở mặt lưng có 3 gai cứng: một gai ở giữa và 2 gai ở hai bên. Con Sam thường có kích thước 17 – 34 cm, nặng 3,8 kg.

Từ những đặc điểm trên có thể thấy, hai con này có nét chung là đều sinh sống ven biển và có hình dạng khá giống nhau. Là loại động vật giáp xác thân mềm. Sam là hải sản bổ dưỡng được nhiều thực khách yêu thích. So lại chứa nhiều độc tố nguy hiểm cho người ăn nhầm phải.

Độc tố của con so nguy hiểm như thế nào ?

Trong con so có chứa độc tố tetrodotoxins rất nguy hiểm. Chất độc này có nhiều nhất trong buồng trứng, vì thế khi đến mùa sinh sản lượng độc tố lại tăng lên gấp nhiều lần. Mọi người còn có thể gặp độc tố này trong cá lóc và mực đốm xanh.

Xét về mức độ thì độc tố tetrodotoxins là chất độc tố thần kinh. Khi thâm nhập vào cơ thể nó sẽ tác động lên hệ thần kinh gây tê liệt tay, chân. Chỉ với một liều rất thấp, chúng sẽ gây ngừng thở, gây tử vong rất nhanh. Về bản chất sự ra đời của độc tố này chưa giải thích được. 

Trong con so có chứa độc tố tetrodotoxins rất nguy hiểm

Độ bền của chất độc này khiến nhiều người sợ hãi. Độc tố tetrodotoxin có thể bị phân hủy trong axit mạnh. Nhưng nếu cho chúng vào trong axit HCL cũng mất nhiều tiếng đồng hồ mới phân hủy. Nếu đun sôi thông thường như đun nước không diệt được mà phải đun sôi liên tục trong 6 giờ mới diệt được một nửa mức độ độc. Chúng chỉ thực sự bị tiêu diệt khi đun sôi ở mức nhiệt 200 độ C.

Khi ăn phải, độc tố hấp thu vào cơ thể một cách nhanh chóng và chỉ sau 30 phút đến 2 giờ sẽ có cảm giác tê môi và đầu lưỡi, đau bụng, vã mồ hôi, giãn đồng tử, tăng tiết đàm nhớt, nôn ói, tụt huyết áp, co giật, liệt hô hấp, hôn mê và có thể tử vong nếu bệnh nhân không được đưa đến bệnh viện kịp thời. Hiện thế giới chưa có thuốc giải độc đặc hiệu cho ngộ độc tetrodotoxins.

Clip nói về tình trạng bệnh nhân ăn nhầm con So bị nguy hiểm tính mạng

Nhiều trường hợp nguy hiểm tính mạng vì ăn nhầm con So

Ngày 30/9/2017, Bệnh viện Nhân dân 115 TP HCM kịp thời cứu sống 2 ngư dân bị ngộ độc do ăn trúng con so biển. Hai ngư dân này sinh sống tại huyện Cần Giờ, TP HCM. Trước đó, bắt được con so biển mắc lưới nhưng nghĩ là con sam nên đem về luộc làm mồi nhậu. Tuy nhiên, sau khi ăn thịt so biển khoảng 1 giờ, cả hai đều có cảm giác tê tay chân, chóng mặt, tê lưỡi, đi đứng loạng choạng, mờ mắt, được chuyển đến cấp cứu trong tình trạng nguy kịch. 

Tại Khoa Cấp cứu Bệnh viện Nhân dân 115, cả hai bệnh nhân biểu hiện yếu liệt tay chân, phát âm khó, khó thở, các bác sĩ đã xử trí cấp cứu, theo dõi điều trị tích cực hỗ trợ hô hấp, tuần hoàn, chống co giật… cứu kịp hai người đàn ông qua nguy kịch.

Nhiều bệnh nhân ăn nhầm con So phải nhập viện cấp cứu

Gần đây nhất vào ngày 22/12/2017, Khoa Cấp cứu, Bệnh viện Việt Nam – Thụy Điển Uông Bí tiếp nhận 4 bệnh nhân vào viện trong tình trạng cấp cứu ngộ độc thực phẩm do ăn so biển. Cả 4 người đều trú tại Thôn 10, Sông Khoai, Quảng Yên.

Người bệnh cho biết lúc 7 giờ sáng cùng ngày, được cho 4 con so biển nên đã chế biến và mời 3 người bạn đến ăn. Sau khi ăn thì cả 4 người đều có các biểu hiện lạ trong người. Miệng và chân tay đều có hiện tượng tê, đầu bị choáng, riêng 2 trong số 4 người do ăn nhiều nên có bắt đầu có hiện tượng khó thở. Người nhà vội đưa cả 4 đến bệnh viện Đa khoa thị xã Quảng Yên và được chuyển tới bệnh viện Việt Nam – Thụy Điển Uông Bí cấp cứu.

2 trong số 4 người bệnh này nhập viện trong tình trạng hôn mê không tiếp xúc, mạch, huyết áp không ổn định có nôn mửa, khó thở, suy hô hấp và liệt toàn thân.

Sau khi tiến hành thăm khám dựa trên các biểu hiện của người bệnh các bác sĩ chẩn đoán 4 người đều bị ngộ độc so biển. Người bệnh được tiến hành cấp cứu rửa dạ dày, riêng 2 người có biểu hiện bệnh nặng được tiến hành đặt nội khí quản và chuyển khoa Hồi sức tích cực bệnh viện điều trị.

Đươc biết, cả 4 người đều là người đi biển nên đã từng ăn so biển và đã được cảnh báo con so biển có độc nhưng do chủ quan là biết cách chế biến nên lần này họ vẫn tiếp tục ăn. Hiện tại 2 người bệnh đã tỉnh táo, không còn tình trạng tê chân tay, còn 2 người bệnh nặng đã được hỗ trợ thở máy, mạch và huyết áp ổn định nhưng hiện còn hôn mê và liệt toàn thân. Hiện các bác sĩ bệnh viện đang tích cực điều trị cho người bệnh.