Thống nhất phần mềm quản lý bệnh không lây nhiễm tại trạm y tế xã, phường, thị trấn

Tham dự cuộc họp có đại diện một số Vụ, Cục, đơn vị thuộc và trực thuộc Bộ Y tế, đại diện Sở Y tế, CDC, Trung tâm y tế, trạm y tế một số địa phương.

TS. Phạm Xuân Viết, Phó Cục trưởng Cục Khoa học Công nghệ và Đào tạo báo cáo tại cuộc họp

Báo cáo về tình hình triển khai phần mềm quản lý bệnh không lây nhiễm tại trạm y tế xã, phường, thị trấn tại cuộc họp, Cục Khoa hoc Công nghệ và Đào tạo cho biết hiện tại có ba phần mềm có chức năng quản lý bệnh không lây nhiễm tại trạm y tế xã, phường, thị trấn bao gồm phần mềm báo cáo bệnh không lây nhiễm quản lý các bệnh: Tăng huyết áp, đái tháo đường, COPD, hen, động kinh, tâm thần phân liệt, trầm cảm, lo âu và các bệnh không lây nhiễm. Phần mềm cho phép kết xuất các sổ ghi chép ban đầu và báo cáo hoạt động phát hiện, quản lý điều trị bệnh không lây nhiễm theo Thông tư số 37/2019/TT-BYT, biểu mẫu báo cáo, thống kê về hoạt động phòng, chống bệnh không lây nhiễm theo Công văn số 277/DL-KLN ngày 25/3/2020 của Cục Y tế Dự phòng. Tự động kết xuất số liệu báo cáo và đồng bộ sang phần mềm thống kê y tế. Năm 2024, thí điểm liên thông dữ liệu bệnh tăng huyết áp và đái tháo đường từ phần mềm HIS trạm y tế của VNPT, Viettel, Vietsen vào phần mềm báo cáo bệnh không lây nhiễm cho 6 tỉnh đang được WHO hỗ trợ bao gồm Thành phố Hồ Chí Minh, Trà Vinh, Khánh Hoà, Gia Lai, Ninh Bình và Hà Giang. Tính đến tháng 12/2024, đã có hơn 5.000 trạm y tế sử dụng phần mềm để thay thế sổ excel. Phần mềm, cơ sở dữ liệu được cài đặt, quản trị trên hạ tầng máy chủ của Trung tâm thông tin y tế quốc gia. Phần mềm đã được đánh giá an toàn thông tin độc lập đảm bảo đáp ứng các yêu cầu về an toàn, bảo mật thông tin. Tuy nhiên cho đến nay, Bộ Y tế chưa ban hành được danh mục thông tin lĩnh vực bệnh không lây nhiễm và chuẩn dữ liệu phục vụ kết nối, liên thông dữ liệu trên toàn quốc. Chỉ các trạm y tế sử dụng phần mềm của VNPT, Viettel, Vietsen thuộc 6 tỉnh được WHO hỗ trợ có thể liên thông dữ liệu từ phần mềm HIS sang phần mềm báo cáo bệnh không lây nhiễm qua API. Trung tâm Thông tin y tế quốc gia chưa được đầu tư về hạ tầng để đảm bảo triển khai phần mềm trên phạm vi toàn quốc

Toàn cảnh cuộc họp

Phần mềm quản lý trạm y tế xã có đủ chức năng theo Quyết định số 3532/QĐ-BYT ngày 12 tháng 8 năm 2020 quy định về xây dựng và triển khai Hệ thống thông tin quản lý trạm y tế xã, phường, thị trấn, trong đó có chức năng quản lý bệnh không lây nhiễm. Hiện trên cả nước đã có 8000 trạm y tế sử dụng phần mềm của VNPT, 3.000 trạm sử dụng phần mầm của Viettel và 300 trạm sử dụng phần mềm của Vietsen.

Nền tảng quản lý thông tin y tế cơ sở V20 kết nối liên thông phần mềm, hệ thống thông tin tại y tế cơ sở (trạm y tế) với nền tảng quản lý thông tin y tế cơ sở V20.  Thống kê, báo cáo phục vụ công tác quản lý, điều hành tại các cơ quan quản lý.

Dựa vào thực tế triển khai, báo cáo cũng đưa ra những kiến nghị trong đó Cục Y tế Dự phòng là đầu mối trình Bộ Y tế ban hành thông tin, dữ liệu quản lý bệnh không lây nhiễm; các yêu cầu đổi với hệ thống thông tin quản lý bệnh không lây nhiễm.  Cục Khoa học Công nghệ và Đào tạo là đầu mối sửa đổi, bổ sung, trình Bộ Y tế ban hành quy định về xây dựng và triển khai Hệ thống thông tin quản lý trạm y tế xã, phường, thị trấn thay thế Quyết định số 3532/QĐ-BYT ngày 12 tháng 8 năm 2020, trong đó có hướng dẫn chức năng quản lý bệnh không lây nhiễm, Trung tâm Thông tin y tế Quốc gia là đầu mối, phổi hợp với Cục Y tế dự phòng và các đơn vị liên quan xây dựng, trình ban hành chuẩn dữ liệu phục vụ kết nối, liên thông dữ liệu bệnh không lây nhiễm từ các phần mềm quản lý khám chữa bệnh trên toàn quốc, từ nền tảng V20; nâng cấp, hướng dẫn, hỗ trợ kết nối các phần mềm quản lý trạm y tế với nền tảng V20; Vụ Kế hoạch – Tài chính là đầu mối tham mưu, trình các cơ quan có thẩm quyền bố trí kinh phí ngân sách, huy động các nguồn kinh phí hợp pháp cho Trung tâm Thông tin y tế quốc gia, Cục Y tế Dự phòng và các đơn vị liên quan hoàn thiện phần mềm, kết nối liên thông dữ liệu, đào tạo và hỗ trợ người dùng để triển khai quản lý bệnh không lây nhiễm bằng công nghệ thông tin.

Các đại biểu dự họp phát biểu

Tại cuộc họp, các đại biểu tham gia đã nêu lên những thực trạng khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai phần mềm quản lý bệnh không lây nhiễm tại cơ sở, sự chồng chéo của các phần mềm triển khai tại trạm y tế, các phần mềm không liên thông được dữ liệu… Cùng với đó là đề xuất mong muốn có giải pháp phù hợp để việc quản lý thông tin được thống nhất, tối ưu hóa nguồn lực tại y tế cơ sở.

Phát biểu kết luận, Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn cho rằng thực trạng hiện nay tại tuyến y tế cơ sở đang có quá nhiều phần mềm ứng dụng trong công tác quản lý khám chữa bệnh nhưng lại chưa đủ, đặc biệt chưa kết nối liên thông được với nhau và chưa đáp ứng được yêu cầu quản lý một cách toàn diện, xuyên suốt từ Trung ương đến địa phương. Bên cạnh đó là sự thiếu hụt về nguồn nhân lực, cán bộ y tế cơ sở phải triển khai thực hiện nhiều công việc, chưa có sự quan tâm đúng mức và tập huấn chưa đầy đủ về công nghệ thông tin.

Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn phát biểu kết luận

Để triển khai thực hiện hiệu quả, Thứ trưởng Bộ Y tế đề nghị Cục Khoa học Công nghệ và Đào tạo phối hợp với Cục Y tế dự phòng, Cục Quản lý Khám, chữa bệnh và Trung tâm thông tin y tế quốc gia cũng như các đơn vị liên quan cần thống nhất, đảm bảo các thông tin cơ bản phục vụ cho công tác quản lý điều hành, kết nối liên thông từ Trung ương đến địa phương, đồng thời cũng phải tiếp thu các ý kiến tại các địa phương đang triển khai phần mềm. Việc này tuy sẽ rất khó khăn nhưng bắt buộc phải làm. Cục Khoa học Công nghệ và Đào tạo cần xây dựng kế hoạch cụ thể và phải hoàn thành trước 15/01/2025. Lộ trình của kế hoạch phải đưa phần mềm và triển khai sử dụng trên toàn quốc vào năm 2025.

Trung tâm Thông tin y tế quốc gia khẩn trương hoàn thiện đề án tổng thể phát triển hạ tầng và ứng dụng công nghệ thông tin phục vụ chuyển đổi số y tế đến năm 2030 vào quý I năm 2025. Các Vụ, Cục liên quan phối hợp tư vấn để hỗ trợ Trung tâm đưa ra phương án phù hợp; các địa phương tăng cường đầu tư cho công nghệ thông tin, nhân lực, đặc biệt thực hiện đúng chỉ đạo của Chỉ thị số 25 của Ban bí thư về tiếp tục củng cố, hoàn thiện, nâng cao chất lượng hoạt động của y tế cơ sở trong tình hình mới;

Trong tháng 1/2025 Cục Khoa học Công nghệ và Đào tạo, Trung tâm thông tin y tế quốc gia hoàn thiện quy chế phối hợp giữa ba bên Bộ Y tế, Bộ Công an và BHXH Việt Nam thống nhất về phương thức chia sẻ, kết nối, liên thông dữ liệu;

Cục Khoa học Công nghệ và Đào tạo hoàn thiện các văn bản liên quan đến quản lý, điều hành của Bộ Y tế liên quan đến công nghệ thông tin để tạo thuận lợi cho hoạt động công nghệ thông tin, đảm bảo an toàn thông tin mạng, hỗ trợ tốt cho công tác quản lý, điều hành.

Theo Bộ Y tế