Vỏ cây bùi tròn điều trị viêm tụy cấp tính, viêm amidan và đau thấp khớp

Theo y học cổ truyền, vỏ cây bùi tròn có nhiều công dụng như:

- Giúp thanh nhiệt, giải độc.

- Giúp mát máu, cầm máu.

- Giúp giảm sưng, đau.

- Điều trị cảm lạnh, sốt và sốt xuất huyết.

- Điều trị viêm dạ dày cấp tính.

- Điều trị viêm amidan, đau cổ họng.

- Điều trị viêm tụy cấp tính.

- Điều trị loét dạ dày tá tràng.

- Điều trị đau xương, đau thấp khớp.

Cách dùng: Nấu lấy nước uống từ 10 – 15g vỏ cây mỗi ngày.

Dùng ngoài

Bên cạnh công dụng làm thuốc uống, vỏ cây bùi tròn còn được dùng ngoài da khi bị viêm mủ, đinh nhọt, bỏng do lửa, vết thương chảy máu và viêm da thần kinh. 

Cách dùng: Lấy vỏ cây xay nát thành bột rồi trộn với dầu đắp ngoài da (nếu không dùng bột vỏ cây thì dùng lá tươi và rễ tươi, giã nát rồi đắp lên cũng được.

Kết quả nghiên cứu vỏ cây bùi tròn

Hoạt tính hạ mỡ máu: Theo Tạp chí Biomedicine & Pharmacotherapy, chiết xuất từ vỏ khô của cây bùi tròn có tác dụng hạ mỡ máu đối với trường hợp chuột bị tăng mỡ máu cho chế độ ăn nhiều chất béo.

Hoạt tính chống oxy hóa và chống viêm: Theo tạp chí Planta Medica, kết quả nghiên cứu cho thấy vỏ thân cây bùi tròn có các hoạt chất chống oxy hóa và chống viêm tự nhiên, điều này cung cấp thêm minh chứng cho việc dân gian dùng nó làm thuốc điều trị loét ruột, viêm amidan và cảm lạnh thông thường.

Hoạt tính kháng khuẩn: Kết quả nghiên cứu cho thấy trong cây bùi tròn có các chất kháng khuẩn đáng kể, giúp chống lại các chủng kháng kháng sinh như Escherichia coli, Streptococcus, Pseudomonas aeruginosa, Enterococcus faecalis, Proteus vulgaris, Staphylococcus aureus, Acinetobacter baumannii.

Phân biệt

Cây bùi tròn được nói đến trong bài viết này có quả tròn, lúc chín có màu đỏ nhưng khá nhỏ, chỉ khoảng 0,6 - 0,8cm và có 5 – 7 phân hạch; khác với các loại sau:

Bùi quả to (Ilex macrocarpa), quả to hơn, đường kính quả từ 1,2 – 1,4cm và có màu đen khi chín, chia thành 7 – 9 phân hạch. Cây này được người Trung Quốc thu lấy rễ để làm thuốc điều trị mắt có màng mộng.

Bùi da (Ilex ficoidea), quả nhỏ với đường kính từ 0,5 – 0,7 cm, có màu hồng và có 4 phân hạch. Rễ cây này được người Trung Quốc (ở Vân Nam) dùng làm thuốc thanh nhiệt, điều trị viêm gan.

Bùi gò dăm (Ilex godajam, hay còn gọi là bùi tía): quả nhỏ hơn các loại kể trên, đường kính chỉ khoảng 0,4 cm và chứa từ 5 – 7 phân hạch. Vỏ cây có tác dụng lợi tiểu, cầm tiêu chảy.

Bùi xanh (Ilex viridis, tức cây nhựa ruồi lá nhỏ): kích thước quả cũng chỉ khoảng 0,7cm và có màu đen, có 4 phân hạch. Rễ cây này được dùng làm thuốc điều trị sưng họng, sốt cao và sưng amidan (bằng cách nấu lấy nước uống từ 40 – 80g rễ tươi hoặc 20 – 40g rễ khô). Ngoài ra, lá cây này cũng được dùng điều trị mụn nhọt sưng tấy bằng cách dùng tươi, giã nát rồi đắp lên.

Bùi Wallich (Ilex wallichii): quả thuộc dạng quả hạch, từ 0,7 – 0,8cm và chứa từ 12 – 14 hạt bên trong. Vỏ cây này có tác dụng lọc máu và hạ nhiệt.

Bùi ba hoa (Ilex triflora): quả dài 0,7 – 0,8cm và có 4 phân hạch. Lá và rễ của cây này được người Vân Nam (Trung Quốc) dùng làm thuốc điều trị viêm miệng, cao huyết áp….

Theo Caythuoc.org