5 biểu hiện khó hiểu hàng ngày, đây là chứng thiếu tỳ vị không nên bỏ qua

Vị được sách cổ mô tả là một cơ quan rỗng, trên tiếp với thực quản, dưới thông với tiểu trường. Thức ăn từ miệng qua thực quản rồi vào vị, được vị làm chín nhừ, cho nên vị là cái kho lớn, cái “bể chứa đồ ăn”.

Tỳ là một cơ quan đặc nằm bên trái của vị có chức năng hấp thu và vận chuyển chất dinh dưỡng, Đông y gọi là có công năng vận hóa. Vận – tức là chuyển vận, chuyên chở; hoá – tức là tiêu hoá hấp thu. Tỳ và vị hợp tác với nhau để hoàn thành chức năng tiêu hóa, hấp thu thức ăn và chuyển vận chất dinh dưỡng.

Có thể hiểu chúng chỉ là 2 cái tên dùng để chỉ 2 hệ thống cấu trúc – chức năng của cơ thể trong mối liên hệ hữu cơ với các hệ thống khác. Từ đó có thể thấy chức năng của từng bộ máy giải phẫu như hô hấp, tiêu hóa, tuần hoàn… không lệ thuộc duy nhất vào một tạng tượng nào, trái lại chức năng của tất cả các tạng tượng đều góp phần thực hiện chức năng của các bộ máy trên.

1. Buồn ngủ sau bữa ăn

Lá lách chi phối vận chuyển và hóa học, là mắt xích trung tâm của quá trình chuyển hóa thức ăn. Nếu tỳ vị và dạ dày yếu, tỳ vị và dạ dày sẽ đẩy về phía trước sau bữa ăn, đồng thời sẽ tiêu hao thêm khí của nội tạng, khí của tỳ vị và dạ dày sẽ bị tiêu hao nhiều hơn, sẽ xảy ra hiện tượng buồn ngủ sau ăn.

2. Vị nhạt

Cảm giác thèm ăn và mùi vị có thể phản ánh xem chức năng vận chuyển và hóa học của lá lách có bình thường hay không. Khi tỳ vị và dạ dày thiếu dương khí, chức năng vận chuyển và phân hủy kém sẽ dẫn đến nhạt miệng và buồn chán. Nếu chức năng vận chuyển và hydrat hóa chất lỏng của lá lách gặp trục trặc, chất lỏng sẽ ngưng tụ trong cơ thể và tạo ra tình trạng ẩm ướt, đồng thời có thể xuất hiện các triệu chứng như miệng nhờn và miệng ngọt.

3. Chảy nước bọt trong miệng

Nếu tỳ và dạ dày không hòa hợp, hoặc khí không hấp thu được sẽ gây ra hiện tượng tăng tiết dịch nước bọt bất thường và tiết nước bọt trong miệng.

4. Không có độ bóng trên môi

Màu sắc của môi có thể phản ánh sự thăng trầm của tỳ khí và tính khí. Nếu tính khí hay quên, khí huyết đầy đủ thì môi hồng hào, trái lại tỳ hư mất sinh khí thì khí huyết suy giảm, môi nhợt nhạt mất đi độ ẩm.

5. Những thay đổi trong âm thanh giọng nói giống như đang hát

Ngũ tạng tương ứng với ngũ âm, tỳ là song. “Tiếng hát lách tách”, giọng nói đứt quãng, run lẩy bẩy, như một khúc ca. Nếu bạn đột nhiên mất giọng và nghe như đang hát, thầy thuốc Trung y có thể xác định rằng lá lách có vấn đề.

6. Ù tai

Tỳ vị yếu sẽ dẫn đến thận khí không đủ, thường sẽ biểu hiện ở triệu chứng ù tai hay thậm chí là điếc. Bên cạnh đó, có nhiều người tỳ vị không khỏe do quá mệt mỏi hay tâm trạng không tốt gây nên. Đặc biệt là vào mùa xuân, gan hỏa tăng cao khiến chúng ta dễ tức giận. Những người có tỳ vị yếu sẽ thường cảm thấy không có sức, tay chân lạnh có khi sẽ bị đau bụng vào mùa xuân.

7. Mỏi mắt

Tỳ vị yếu dễ bị thiếu máu, từ đó ảnh hưởng đến gan, gan biểu hiện ở mắt, vì thế mắt dễ bị mỏi, nhìn không rõ. Ngoài ra, tỳ và việc hấp thụ của cơ thể có quan hệ mật thiết, nếu mắt thường xuyên bị đỏ, mặt bị sưng cũng có thể là do vấn đề ở tỳ.

Ngoài những điểm trên, tỳ vị hư nhược còn có những đặc điểm khác là sút cân, tạng phủ rũ xuống, chóng mặt. 

An An (tổng hợp)