Bài thuốc điều trị bệnh tiền mãn kinh

Theo nền Y học hiện đại, thời kỳ tiền mãn kinh ở phụ nữ xảy ra chủ yếu do buồng trứng bị suy yếu, hoạt động sản xuất hormone estrogen bị sụt giảm khiến cơ thể không nhận đủ nội tiết tố estrogen duy trì hoạt động ổn định cơ thể, từ đó gây ra hiện tượng tiền mãn kinh.
07/08/2024 16:39

Tuy nhiên, theo Đông y, thời kỳ tiền mãn kinh ở phụ nữ xảy ra chủ yếu do sự suy giảm chức năng lục phủ ngũ tạng, đặc biệt là tạng thận.

Dựa theo sách “Thượng Cổ Thiên Chân Luận” (Tố Vấn 1) trong Đông y, người phụ nữ khi bước vào độ tuổi ngoài 40 (khoảng từ 42 – 49 tuổi) thì các chức năng lục phủ ngũ tạng đều bị suy khí, đặc biệt nhất là sự suy khí của tạng thận.

Trước và sau mãn kinh, phụ nữ thường gặp rất nhiều trục trặc: Chu kỳ kinh nguyệt thất thường; Có cơn bốc hỏa: Nóng bừng, ớn lạnh, đổ mồ hôi ban đêm; Đau đầu, ngủ không sâu, hay mơ màng, hay hồi hộp cáu gắt; Tăng cân, teo khô âm đạo;…

Thời kỳ tiền mãn kinh thường bắt đầu từ tuổi 42 - 49, thời gian ngắn có thể từ 5 - 7 tháng, dài có thể 1 - 2 năm hoặc lâu hơn, có người kéo dài hơn 10 năm. Nhiều công trình nghiên cứu chứng minh là bệnh nặng nhẹ có liên quan đến trạng thái thần kinh, tinh thần, tâm lý của người phụ nữ. Tỷ lệ phát bệnh ở người lao động trí óc cao hơn ở người lao động chân tay.

Có gần 80% phụ nữ gặp tình trạng bốc hỏa tiền mãn kinh, mãn kinh trong độ tuổi trung niên. Dù không quá nguy hiểm nhưng chứng bốc hỏa khiến chị em rất khó chịu và gây hạn chế các hoạt động hàng ngày. Dùng thuốc chữa trị bốc hỏa tiền mãn kinh là phương pháp nhiều phụ nữ lựa chọn. Nhưng bị bốc hỏa tiền mãn kinh nên uống thuốc gì để hiệu quả quả mà an toàn?

tienmankinh

(Ảnh minh họa: Vinmec)

Những bài thuốc điều trị bệnh tiền mãn kinh:

Bài thuốc 1: Gà hầm thuốc cho phụ nữ tiền mãn kinh và mãn kinh, kinh nguyệt rối loạn, nóng trong, bốc hỏa:

Chuẩn bị: Hầm 1 con gà mái nhỏ với 20g sinh địa, 20g câu kỷ tử, 20g hoàng tinh, 30g sơn dược cho chín nhừ. Nêm gia vị vừa miệng và ăn hết trong ngày

Bài thuốc 2: Chữa huyết áp cao, nhức đầu chóng mặt, rối loạn tiền đình, khó ngủ, đau nhức dây thần kinh, chứng rối loạn tiền mãn kinh

Chuẩn bị: Cỏ nhọ nồi, hạt muông mỗi vị 16g; Hạ khô thảo 10g; Cỏ tranh, tang ký sinh, lá tre và hoa hòe mỗi vị 20g; Ngưu tất 12g; Tâm sen 8g; Rau má 30g. Ngày uống 1 thang.

Chú ý: Trong thời gian uống Hạ khô thảo thì:

- Phụ nữ có thai không nên sử dụng.

- Người đau dạ dày không nên sử dụng.

Bài thuốc 3: Kinh nguyệt đến sớm, lượng ít, hoặc trễ ra nhiều hoặc tắt kinh đột ngột, đau đầu, chóng mặt, hoa mắt, nóng bừng, ra mồ hôi, miệng khô, táo bón, lưng gối nhức mỏi.

Chuẩn bị: Long cốt, Sinh Mẫu lệ, Qui bản, mỗi vị 20g; Sinh địa, Thục địa, Đan bì, Phục linh, Trạch tả, Hoàng bá, Tri mẫu, Địa cốt bì, mỗi vị 12g; Sơn thù 10g. Sắc uống mỗi ngày 1 thang.

Bài thuốc 4: Kinh nguyệt rối loạn, tính tình bứt rứt nóng nảy, dễ cáu gắt, mắt khô, chóng mặt, đau đầu, ngực sườn đau tức, chân tay run, tê rần hoặc cảm giác kiến bò,...

Chuẩn bị: Thục địa 32g; Bạch thược 20g; Sơn thù, Hoài sơn, Sinh địa, mỗi vị 16g; Đan bì, Bạch linh,Trạch tả, Sài hồ, Hạ khô thảo, Kỉ tử, Cúc hoa, mỗi viên 12g; Câu đắng 10g. Sắc uống mỗi ngày 1 thang.

Bài thuốc 5: Rối loạn kinh nguyệt, người nóng, ra mồ hôi, hồi hộp, hay quên, mất ngủ, hay mơ, khó tập trung tư tưởng, hay buồn vô cớ,

Chuẩn bị: Táo nhân 20g; Sinh địa, Thục địa Đan bì, Phục linh, Phục thần, Bạch thược, Mạch môn, Xương bồ, mỗi vị 12g; Ngũ vị, Viễn trí, Hoàng liên, mỗi vị 4g; Cam thảo 3g; Táo 3. Sắc uống mỗi ngày 1 thang.

Bài thuốc 6: Kinh nguyệt ra nhiều hoặc đến sớm, người mập, chân tay lạnh mát, sợ lạnh, mệt mỏi, hoặc phù, tiểu trong, lưỡi nhạt, rêu trắng,

Chuẩn bị: Thục địa, Hoài sơn, Sơn thù, Đan bì, Bạch linh, Trạch tả, mỗi vị 12g; Phụ tử, Nhục quế, mỗi vị 4g; Mệt mỏi, ăn kém thêm Đảng sâm, Bạch truật đều 10g; Ngủ ít thêm sao Táo nhân 20g, Bá tử nhân 10g; Chân phù thêm Xa tiền tử 12g, Trư linh 12g, Bạch mao căn 12g; Kinh nguyệt kéo dài cho uống thêm Sâm tam thất bột 1 - 2g hoà thuốc hoặc A giao 6g hoà thuốc uống.

Sắc uống mỗi ngày 1 thang.

Bài thuốc 7: Phụ nữ sắp hết kinh, người mập, lên cân, tinh thần mệt mỏi, bứt rứt, chân tay nặng nề hoặc tê dại, đầu nặng, ngực đau, hồi hộp, mất ngủ, lưỡi bệu rêu dày,

Chuẩn bị: Đào nhân 16g; Xích thược 15g; Ngưu tất, Qui xuyên, Hồng hoa, Sinh địa, mỗi vị 12g; Chỉ sác 8g; Xuyên khung, Cát cánh, mỗi vị 6g; Cam thảo 4g. Sắc uống mỗi ngày 1 thang.

Bài thuốc 8: Biểu hiện hay quên và mất tập trung, thường xuyên bị xao nhãng.

Chuẩn bị: Sữa tươi: 200ml; Trứng cút: khoảng 2 quả; Đường trắng.

Đun sôi sữa tươi, sau đó thêm trứng cút và quấy đều, nêm thêm đường trắng đến khi vừa miệng. Mỗi ngày nên uống 1 lần và dùng trong 20 ngày liên tục, sẽ cảm thấy minh mẫn, tập trung một cách rõ rệt.

Bài thuốc 9: Cho phụ nữ tiền mãn kinh bị mất ngủ

Chuẩn bị: Chem chép khô: 100g; Thịt nạc heo: 100g; Tóc tiên: 25g; Muối

Cho tất cả nguyên liệu trên vào một nồi nước, sau đó đun sôi với lửa nhỏ trong liên tục 1 giờ. Sau đó dùng món ăn như bình thường.

Bài thuốc 10: Tiền mãn kinh bốc hỏa, đổ mồ hôi đêm

Chuẩn bị: Phù tiểu mạch: 30g; Đại táo: khoảng 10 quả; Cam thảo: 10g

Sau khi rửa sạch các nguyên liệu thì cho vào nồi, thêm khoảng 2 chén nước, đun cạn đến khi còn khoảng 1 chén nhỏ thì tắt bếp. Uống mỗi ngày trong vòng 1 tháng sẽ giúp cải thiện tình trạng bốc hỏa cũng như đổ mồ hôi đêm.

Bài thuốc 11: Tiền mãn kinh với chứng hoa mắt, chóng mặt

Chuẩn bị: Cam cúc hoa: 12g; Kỷ tử: 14g

Sắc một lượng nước sôi vừa đủ, đợi khoảng 15 – 20 phút thì dùng để uống. Các triệu chứng hoa mắt, đau đầu và chóng mặt sẽ được cải thiện hiệu quả.

Bài thuốc 12: Điều trị chứng hay quên của phụ nữ tiền mãn kinh

Chuẩn bị: Sữa tươi: 200ml; Trứng cút: 2 quả; Đường trắng.

Đun sôi sữa tươi, sau đó thêm trứng cút và quấy đều, nêm thêm đường trắng đến khi vừa miệng. Thực hiện 1 lần/ngày và trong 20 ngày liên tục, sẽ cảm thấy minh mẫn, tăng khả năng tập trung.

Bài thuốc 13: Phụ nữ có những cơn bốc hỏa bừng bừng, lồng ngực bức bách, rối loạn giấc ngủ, mồ hôi toát ra từng cơn, đau nhức chân tay... Dùng 1 trong 2 bài dưới đây:

Bài 1:

Chuẩn bị: Bạch biển đậu, cát căn, mẫu lệ, cỏ xước, mỗi vị 16g; Lạc tiên, hoàng kỳ, đương quy, mỗi vị 12g; Bán hạ, hậu phác, tâm sen, bạch thược, mỗi vị 10g. Sắc uống ngày 1 thang chia 3 lần.

Bài 2:

Chuẩn bị: Lá dâu 18g; Hà thủ ô, hắc táo nhân, mỗi vị 16g; Đương quy, thục địa, trạch tả, ngưu tất, hoài sơn, cam thảo, mỗi vị 12g; Bán hạ, sơn thù, đan bì, hậu phác, Huyết đằng, mỗi vị 10g; Sinh khương 3g.

Sắc uống mỗi ngày 1 thang.

Bài thuốc 14: Có những cơn bốc hỏa kèm theo rối loạn kinh nguyệt, đau nhức xương, giấc ngủ chập chờn…

Chuẩn bị: Tang diệp 20g; Lạc tiên 18g; Phòng sâm, bạch truật, trạch lan, hà thủ ô, nam tục đoạn, ngũ gia bì, hạt muồng (sao đen), mỗi vị 16g; Bạch linh, hoàng kỳ, đương quy, kê huyết đằng, liên kiều, mỗi vị 12g; Chích cam thảo 10g.

Sắc uống ngày 1 thang chia 3 lần.

Bài thuốc 15: Có cơn bốc hỏa bất chợt kèm khó thở, lồng ngực bức bách, đau đầu, kinh nguyệt bế tắc, bụng dưới căng đầy, đau tức, da mặt nhiều mụn, chân tay nặng nề, tinh thần uể oải, dễ bị kích động...

Chuẩn bị: Kê huyết đằng, tô mộc, trạch lan, ngũ gia bì, đinh lăng, hắc táo nhân, lạc tiên, mỗi vị 16g; Xương bồ 14g; Ngưu tất 12g; Hồng hoa, thiên niên kiện, hậu phác, cát cánh, mỗi vị 10g; Bán hạ 8g; Thảo quả 6g.

Sắc uống ngày 1 thang chia 3 lần (uống ấm).

Phương pháp xoa dịu cơn bốc hỏa tiền mãn kinh mức đô nhẹ:

Dù đang điều trị bốc hỏa bằng thuốc hay chưa thực hiện bất kỳ phương pháp điều trị nào thì những liệu pháp hành vi sau đây cũng được đề xuất để có thể kiểm soát tốt chứng bốc hỏa và cải thiện sức khỏe tổng thể.

Phong cách sống giúp giảm các biểu hiện khó chịu của hội chứng mãn kinh.

Lối sống cũng góp một phần quan trọng vào việc giảm nhẹ các triệu chứng của hội chứng mãn kinh. Dưới đây sẽ giúp khắc phục, và giảm nhẹ các triệu chứng của hội chứng mãn kinh:

- Đối với triệu chứng bốc hỏa: Có thể dập tắt triệu chứng này bằng một ly nước lạnh. Nếu nguyên nhân gây nên triệu chứng nóng bừng trên mặt là do đồ uống nóng, cà phê, thức ăn cay, rượu, stress, thời tiết nóng, hoặc phòng quá nóng thì có thể thay đổi thói quen ăn uống. Còn nếu thuộc về yếu tố phòng thì có thể làm mát phòng bằng điều hòa, hoặc mở thông cửa sổ.

- Đối với triệu chứng khó chịu ở âm đạo: Sử dụng kem làm tăng độ ẩm cho vùng âm đạo. Tập các bài thể dục ở vùng chậu giúp làm tăng lượng máu lưu thông đến âm đạo.

- Ngoài ra người đang trong giai đoạn mãn kinh cũng nên ngủ đủ giấc, không nên uống cà phê, uống rượu, hút thuốc lá. Nên tập thể dục thường xuyên đặc biệt là các bài tập ở vùng xương chậu. Có chế độ ăn uống cân bằng, bao gồm nhiều loại trái cây, rau và ngũ cốc. Hạn chế chất béo bão hòa, dầu và đường. Có thể bổ sung thêm canxi và vitamin D.

- Xây dựng chế độ ăn lành mạnh: Ăn nhiều rau xanh rất có lợi cho việc giảm nhẹ tần suất cũng như mức độ của các cơn bốc hỏa. Bên cạnh đó, cần lưu ý tránh những thực phẩm cay nóng vì những đồ ăn này thường gây nóng trong và kích hoạt cơn bốc hỏa.

- Bỏ thuốc lá: Hút thuốc lá là một trong những yếu tố rủi ro làm trầm trọng hơn chứng bốc hỏa tiền mãn kinh. Do đó, hãy tránh xa thuốc lá nếu không muốn bị tình trạng bốc hỏa hành hạ hàng ngày.

- Hạn chế rượu bia, cà phê: Hạn chế tiêu thụ rượu bia, cà phê không chỉ hỗ trợ kiểm soát chứng bốc hỏa mà còn giúp tránh xa nhiều vấn đề sức khỏe khác như mất ngủ, xơ gan, …

- Thiền: Thiền là phương pháp để thư giãn tinh thần và tìm sự thanh thản trong tâm trí. Bằng cách tập thiền, có thể hạn chế tối đa sự làm phiền của tình trạng bốc hỏa. Bên cạnh đó, cũng dễ dàng có giấc ngủ sâu và ngon hơn.

- Giữ không gian sống mát mẻ: Hãy mở cửa sổ, sử dụng quạt hoặc máy điều hòa nhiệt độ để giữ không gian sống mát mẻ, nhất là phòng ngủ. Nếu cảm thấy một cơn bốc hỏa đang bùng phát, có thể nhâm nhi một ly đồ uống lạnh để hạ hỏa cho cơ thể.

Chú ý: Mỗi phụ nữ có thể trạng khác nhau sẽ gây ra triệu chứng tiền mãn kinh khác nhau, nên các bài thuốc cho phụ nữ tiền mãn kinh cũng có thể khác nhau tùy theo nguyên nhân gây ra. Do đó, tuỳ vào tình trạng của mình mà chọn bài thuốc phù hợp.

Đối với những bệnh nhân nghèo, không có điều kiện để điều trị, có thể liên lạc với địa chỉ dưới đây để được bốc thuốc hoàn toàn miễn phí:

Địa chỉ nơi khám 1: Trụ trì Chùa Pháp Tạng Thầy Thích Trí Tuệ cũng là Thầy thuốc.

Phòng thuốc nam từ thiện "Thiện Pháp"

Địa chỉ: C3/8 Lê Đình Chi, xã Lê Minh Xuân, Bình Chánh, TP. Hồ Chí Minh.

Điện thoại: (028) 3877 3777 - 0918.270.732 - 0912120412

Địa chỉ nơi khám 2: Lương y Nguyễn Văn Tư (còn gọi là Thầy Tư Ngoan) - Trưởng Phòng khám từ thiện Hương Sen.

Địa chỉ: Số 188 ấp Vĩnh Bảo, xã Vĩnh Hậu, huyện An Phú, tỉnh An Giang.

Điện thoại: 0976636304 - 0905931109

Địa chỉ nhà trọ 1:

https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=2713370755341588&id=100000060709416

Địa chỉ nhà trọ 2:

https://www.facebook.com/groups/507402229444333/permalink/2295667667284438/

Nên liên lạc đặt giờ trước khi đến.

Góc sưu tầm tổng hợp và bổ sung
Ông Trần Văn Rum - Chuyên gia tư vấn cho bệnh nhân ung thư của nhóm "Chiến thắng ung thư"

comment Bình luận

largeer