Ngừa thai bằng progestin – liệu có đang “đùa” với sức khỏe?

Hiệu quả của hormone Progestin và Progesterone

Progestogen là một trong năm loại hormone steroid chính của cơ thể, bao gồm hai nhóm: Hormone nội sinh (progesterone) và hormone tổng hợp (progestin). Progesterone là hormone tự nhiên được sản xuất bởi buồng trứng, đóng vai trò quan trọng trong việc điều hòa chu kỳ kinh nguyệt và hỗ trợ quá trình mang thai. 

Vòng tránh thai chứa nội tiết giải phóng một lượng nhỏ Progestin mỗi ngày vào cơ thể để phòng tránh mang thai (Ảnh minh họa)

Sau khi trứng được thụ tinh, progesterone giúp làm dày lớp niêm mạc tử cung, tạo điều kiện thuận lợi để trứng làm tổ. Trong suốt thai kỳ, hormone này còn giúp ngăn ngừa co bóp tử cung sớm và giữ cho cổ tử cung luôn đóng kín, từ đó bảo vệ thai nhi phát triển khỏe mạnh và ổn định.

Progestin là hợp chất nhân tạo được thiết kế nhằm bắt chước hoạt động của progesterone trong cơ thể. Loại hormone tổng hợp này đóng vai trò quan trọng trong các biện pháp tránh thai hiện đại như thuốc uống, que cấy, vòng tránh thai nội tiết, miếng dán và thuốc tiêm. Khi được đưa vào cơ thể, progestin ức chế sự rụng trứng, ngăn trứng gặp tinh trùng và đồng thời làm đặc dịch nhầy cổ tử cung, khiến tinh trùng khó xâm nhập vào bên trong. Nhờ đó, progestin giúp ngừa thai hiệu quả.

Progestin phù hợp với người có tiền sử về đông máu, phụ nữ trên 35 tuổi, người hút thuốc lá, tăng huyết áp, béo phì (Ảnh minh họa)

Trong nhiều trường hợp, progestin được kết hợp với estrogen nhằm tăng hiệu quả tránh thai, thường gặp trong thuốc tránh thai phối hợp hoặc miếng dán nội tiết. Tuy nhiên, với phụ nữ đang cho con bú hoặc không thể sử dụng estrogen vì lý do sức khỏe, các phương pháp tránh thai chỉ chứa progestin sẽ là lựa chọn an toàn hơn. 

Những phương pháp này bao gồm thuốc tránh thai chỉ chứa progestin (loại 28 viên uống đều mỗi ngày), que cấy tránh thai, vòng tránh thai nội tiết và thuốc tiêm tránh thai. Nhìn chung, cả progesterone và progestin đều có vai trò thiết yếu trong việc điều hòa sinh sản và hỗ trợ sức khỏe phụ nữ.

Những lưu ý khi sử dụng biện pháp tránh thai bằng nội tiết tố

Các biện pháp tránh thai bằng nội tiết tố, đặc biệt là progestin, được xem là lựa chọn an toàn và hiệu quả trong nhiều trường hợp. Khác với estrogen, loại hormone có thể làm giảm chất lượng và số lượng sữa mẹ, đồng thời không phù hợp với phụ nữ hút thuốc lá. Đây cũng là lựa chọn phù hợp cho phụ nữ trên 35 tuổi, người hút thuốc, bị cao huyết áp, béo phì hoặc có tiền sử rối loạn đông máu. Ngoài ra, do không ảnh hưởng đến quá trình tiết sữa, các biện pháp tránh thai chứa progestin thường được ưu tiên sử dụng trong thời kỳ cho con bú.

Thuốc tránh thai chỉ chứa progestin phải được uống đúng khung giờ mỗi ngày (Ảnh minh họa)

Tuy nhiên, việc sử dụng hormone nội tiết để tránh thai, dù là estrogen hay progestin đều có thể gây ra một số tác dụng phụ. Chị em có thể gặp tình trạng rối loạn kinh nguyệt như rong kinh, mất kinh hoặc chu kỳ không đều. Một số trường hợp còn ghi nhận cảm giác đau đầu, tăng cân, giảm ham muốn tình dục do sự thay đổi nội tiết trong cơ thể.

Một điểm quan trọng cần lưu ý là các biện pháp tránh thai bằng nội tiết tố chỉ có tác dụng ngăn ngừa việc thụ thai, không bảo vệ khỏi các bệnh lây truyền qua đường tình dục. Do đó, nếu quan hệ không an toàn hoặc có nguy cơ lây nhiễm, nên kết hợp thêm các biện pháp bảo vệ khác như bao cao su.

Các phương thức tránh thai chỉ chứa progestin là lựa chọn an toàn của phụ nữ đang cho con bú (Ảnh minh họa)

Ngoài ra, không phải ai cũng có thể sử dụng thuốc tránh thai chỉ chứa progestin. Những đối tượng tuyệt đối không nên dùng bao gồm: phụ nữ đang mang thai và người đang mắc ung thư vú. Cần thận trọng hoặc hạn chế sử dụng trong các trường hợp như: có tiền sử thuyên tắc tĩnh mạch sâu, thuyên tắc phổi, mắc lupus ban đỏ hệ thống, từng bị ung thư vú, suy gan nặng hoặc có khối u gan.

Trong quá trình sử dụng thuốc, nếu gặp các dấu hiệu nghiêm trọng như tai biến mạch máu não, thiếu máu cơ tim hoặc đau nửa đầu kèm theo rối loạn thị giác (mờ mắt), người dùng cần ngưng thuốc ngay lập tức và đến gặp bác sĩ. Bất kỳ triệu chứng bất thường hoặc khó chịu nào cũng nên được theo dõi và tư vấn y tế kịp thời để đảm bảo an toàn sức khỏe lâu dài.

Chung Lan (Tổng hợp)