Người cao tuổi cũng có nguy cơ suy dinh dưỡng?

Tình trạng này không chỉ do chế độ ăn uống thiếu chất mà còn là kết quả của nhiều yếu tố ảnh hưởng đến khả năng hấp thu, chuyển hóa và sử dụng dưỡng chất của cơ thể người già.

Khi tuổi già đến cùng những thay đổi âm thầm

Ở người cao tuổi, quá trình lão hóa làm giảm tiết enzym tiêu hóa, rối loạn nhu động ruột, kèm theo các bệnh mạn tính như đái tháo đường, tăng huyết áp, viêm khớp… khiến việc ăn uống trở nên khó khăn và kém hiệu quả. Nhiều người thường gặp tình trạng khó nuốt, ăn không ngon miệng, thậm chí mất cảm giác thèm ăn kéo dài. Các vấn đề răng miệng như rụng răng, viêm nướu, khô miệng cũng ảnh hưởng lớn đến khả năng nhai nuốt, khiến họ ngại ăn uống.

Người cao tuổi với quá trình lão hóa làm giảm tiết enzym tiêu hóa (Ảnh minh họa)

Ngoài ra, không ít người cao tuổi sống cô đơn, ít được chăm sóc hoặc bị hạn chế vận động, dẫn đến thói quen ăn uống thất thường, qua loa và thiếu dinh dưỡng.

Hậu quả không chỉ dừng lại ở việc sút cân

Suy dinh dưỡng ở người cao tuổi không đơn thuần khiến họ giảm cân, mất cơ và suy yếu thể lực, mà còn dẫn đến hàng loạt biến chứng nghiêm trọng. Người bị suy dinh dưỡng dễ mắc nhiễm trùng do hệ miễn dịch suy giảm, đồng thời quá trình hồi phục sau phẫu thuật hoặc các bệnh cấp tính cũng chậm hơn. Cơ bắp yếu làm tăng nguy cơ té ngã và gãy xương, đặc biệt ở những người đã có tình trạng loãng xương.

Người bị suy dinh dưỡng dễ mắc nhiễm trùng do hệ miễn dịch suy giảm (Ảnh minh họa)

Thực tế, nghiên cứu tại Việt Nam cho thấy, hơn 50% người cao tuổi ở vùng nông thôn bị suy dinh dưỡng hoặc có nguy cơ suy dinh dưỡng. Điều này đồng nghĩa với việc cứ hai người thì có một người đang phải đối mặt với nguy cơ sức khỏe bị ảnh hưởng nghiêm trọng chỉ vì chế độ ăn chưa đầy đủ hoặc chưa phù hợp.

Biểu hiện suy dinh dưỡng ở người cao tuổi

Suy dinh dưỡng ở người già thường biểu hiện qua việc sút cân không rõ nguyên nhân, ăn uống kém, mệt mỏi kéo dài, da khô, khó ngủ, dễ tụt huyết áp và hay bị viêm nhiễm tái phát. Ngoài ra, họ cũng có thể gặp các dấu hiệu bất thường như dễ bầm tím, chảy máu chân răng, đau răng, hoặc cảm giác uể oải không rõ lý do.

Người bị suy dinh dưỡng dễ bầm tím, chảy máu chân răng, đau răng (Ảnh minh họa)

Nếu tình trạng này kéo dài, người cao tuổi sẽ trở nên yếu ớt, dễ té ngã, khó hồi phục sau bệnh hoặc phẫu thuật, và tăng nguy cơ mắc các bệnh nhiễm trùng.

Biện pháp phòng ngừa suy dinh dưỡng ở người cao tuổi

Hiện nay, các công cụ đánh giá như MNA (Mini Nutritional Assessment) hoặc đo vòng cánh tay giúp bác sĩ phát hiện sớm nguy cơ suy dinh dưỡng ở người già.

Để phòng ngừa, cần xây dựng chế độ ăn đa dạng, dễ tiêu hóa, giàu đạm và vi chất. Người cao tuổi nên ưu tiên thịt trắng như cá, thịt gà thay vì thịt đỏ, đồng thời hạn chế mỡ động vật để bảo vệ tim mạch và huyết áp. Bổ sung rau xanh và trái cây hàng ngày cũng rất cần thiết, vì chúng cung cấp chất xơ, vitamin và khoáng chất quan trọng.

Trong trường hợp bữa ăn không cung cấp đủ dinh dưỡng, sữa công thức dành riêng cho người cao tuổi là lựa chọn phù hợp, khoảng 2 ly mỗi ngày giúp duy trì thể trạng và tăng cường sức khỏe. Bên cạnh đó, vận động nhẹ nhàng như đi bộ, tập dưỡng sinh không chỉ giúp cải thiện tiêu hóa, tăng cảm giác thèm ăn mà còn duy trì khối lượng cơ, hạn chế nguy cơ té ngã.

Đặng Sâm (tổng hợp)