Những ai nên tránh ăn khổ qua để bảo vệ sức khỏe?

Hàm lượng dinh dưỡng cao nhưng khổ qua có thể gây hại nếu dùng sai đối tượng (Ảnh minh họa)

Phụ nữ mang thai cẩn trọng với nguy cơ co bóp tử cung

Khổ qua có tính hàn và vị đắng mạnh, vì vậy khi ăn với liều lượng lớn có thể gây co bóp tử cung, chảy máu và làm tăng nguy cơ sảy thai, đặc biệt là trong 3 tháng đầu thai kỳ. Một số hoạt chất trong khổ qua, như momordicin, có thể gây đột biến gen, ảnh hưởng không tốt đến sự phát triển của thai nhi. Do đó, phụ nữ mang thai, đặc biệt là những người có tiền sử động thai hoặc dọa sảy, nên hạn chế hoặc tránh ăn khổ qua hoàn toàn trong suốt thai kỳ. Đối với phụ nữ đang cho con bú, khổ qua cũng không phải là lựa chọn lý tưởng, vì một số chất không tốt có thể truyền qua sữa mẹ và ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa của trẻ sơ sinh.

Khổ qua có thể ảnh hưởng đến thai kỳ, đặc biệt trong những tháng đầu (Ảnh minh họa)

Người đang bị rối loạn tiêu hóa, dễ đầy bụng

Do có tính hàn và vị đắng đặc trưng, khổ qua có thể kích thích dạ dày co bóp mạnh, từ đó làm tăng cảm giác đầy hơi, khó tiêu, đặc biệt nếu ăn sống hoặc ăn quá nhiều. Ngoài ra, với những người đang bị tiêu chảy hoặc lạnh bụng, khổ qua có thể khiến tình trạng nặng hơn do làm lạnh đường ruột. Vì vậy, khi hệ tiêu hóa chưa ổn định, nên hạn chế ăn khổ qua. Nếu muốn sử dụng, nên nấu chín kỹ, ăn với lượng vừa phải và tránh dùng khi bụng đói.

Khổ qua sống có thể không phù hợp với người có tiền sử rối loạn tiêu hóa (Ảnh minh họa)

Người có huyết áp thấp 

Khổ qua có tác dụng hỗ trợ hạ huyết áp nhờ các hợp chất như Charantin, Polypeptid-P và Vicine với vai trò làm giảm đường huyết và hỗ trợ chuyển hóa glucose. Tuy nhiên, ở những người vốn có huyết áp thấp, dễ tụt huyết áp hoặc khi dùng song song với thuốc điều trị tiểu đường khổ qua có thể khiến huyết áp giảm sâu, gây mệt mỏi, choáng váng hoặc thậm chí ngất xỉu. Người bệnh nên hỏi ý kiến bác sĩ trước khi đưa khổ qua vào thực đơn để điều chỉnh liều lượng phù hợp. Việc sử dụng thiếu kiểm soát có thể gây tương tác thuốc và làm rối loạn chỉ số đường huyết.

Người có bệnh gan thận

Đối với người mắc bệnh gan hoặc thận, việc tiêu hóa khổ qua có thể gặp khó khăn do lượng chất xơ cao trong loại quả này. Điều này có thể gây đầy bụng hoặc rối loạn tiêu hóa nhẹ. Ngoài ra, người bị thiếu men G6PD, một rối loạn di truyền khiến cơ thể dễ bị phá hủy hồng cầu khi tiếp xúc với các tác nhân ô-xy hóa. Trong đó, có các hợp chất trong hạt khổ qua có thể gặp phải tình trạng thiếu máu cấp, vàng da, thậm chí suy thận sau khi ăn hạt khổ qua hoặc uống nước nấu từ cả quả và hạt.

Ăn khổ qua đúng cách để bảo vệ sức khỏe

Khổ qua là loại thực phẩm giàu dưỡng chất và được nhiều người xem như “vị thuốc tự nhiên”, tuy nhiên nếu sử dụng sai cách có thể gây hại cho cơ thể. Việc lạm dụng khổ qua, đặc biệt là uống nước sắc từ cả quả mà không hiểu rõ tình trạng sức khỏe, có thể dẫn đến những phản ứng không mong muốn. 

Khi chế biến, cần loại bỏ hoàn toàn phần hạt vì đây là bộ phận có thể chứa độc tính nhẹ. Đặc biệt, khổ qua sống thường được dùng làm gỏi rất không phù hợp với những người có hệ tiêu hóa yếu vì có thể gây đau bụng, đầy hơi hoặc tiêu chảy.

Dù có nhiều lợi ích, khổ qua vẫn cần được sử dụng một cách hợp lý và điều độ. Với người có sức khỏe bình thường, nên ăn khổ qua khoảng 2 đến 3 lần mỗi tuần, mỗi lần chỉ từ 100 đến 150g. Ăn quá nhiều khổ qua không chỉ làm mất cân bằng dinh dưỡng mà còn tăng nguy cơ ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe. Vì vậy, khổ qua nên được đưa vào bữa ăn như một món thực phẩm hỗ trợ sức khỏe, chứ không nên sử dụng tùy tiện hay thay thế hoàn toàn cho thuốc điều trị.

Minh Châu (Tổng hợp)