Thái Nguyên: Các đơn vị liên quan đến sản xuất Đông trùng hạ thảo ở Viện Khoa học sự sống có thể bị xử lý trách nhiệm hình sự

Hàng loạt sản phẩm của Công ty cổ phần Khoa học sự sống (Công ty KHSS) đang bán trên thị trường không những không đảm bảo tính pháp lý lại còn không đảm bảo chất lượng, an toàn đối với người tiêu dùng. Các sản phẩm của công ty này được bán trên danh nghĩa của Viện Khoa học sự sống (Viện KHSS), trường Đại học Nông lâm Thái Nguyên nhưng chưa được cấp phép. Đồng thời, họ sử dụng cơ sở hạ tầng công để làm xưởng sản xuất kinh doanh thu lợi hàng tỷ đồng.

Trường Đại Học Nông Lâm Thái Nguyên giao đất, cơ sở hạ tầng cho Viện KHSS với mục đích sử dụng đào tạo và nghiên cứu. Tuy nhiên Viện KHSS lại lách luật thành lập Công ty KHSS và sử dụng cơ sở hạ tầng là 1 phòng và 2 khu nhà nghiên cứu để xây dựng xưởng sản xuất nấm Đông trùng hạ thảo, nấm linh chi, thực phẩm chức năng để bán thu lời...

Khu sản xuất các sản phẩm Đông trùng hạ thảo được xây dựng và hoạt động ngay tại cơ sở vật chất, hạ tầng của Viện Khoa học sự sống .

Nhân sự tham gia trực tiếp điều hành quản lý sản xuất kinh doanh gồm bà Bùi Thị Thơm - Phó viện trưởng và đông đảo đội ngũ nhân sự của Viện KHSS đều tham gia.

Các sản phẩm của Công ty KHSS bán ra thị trường hiện nay có nhiều dấu hiệu vi phạm pháp luật: Thứ nhất, sản phẩm chưa được Cục An toàn thực phẩm, chi cục An toàn thực phẩm xác nhận công bố hợp quy (giấy phép lưu hành); Thứ hai, sản phẩm là thực phẩm bảo vệ sức khỏe, bán ra thị trường với tên công ty sản xuất ghi trên bao bì chưa đạt GMP.

Trong khi đó, đại diện Công ty KHSS xác nhận với PV “Các sản phẩm đều do chúng em tự sản xuất tại trụ sở công ty chứ không qua nhà máy sản xuất thực phẩm chức năng nào hết. Nhưng chính Công ty KHSS không có giấy phép sản xuất.

Từ các thông tin trên, Luật sư Trần Sỹ Hoàng – VPLS Ánh Sáng Công Lý nhận định:

Các sản phẩm của Công ty KHSS bán ra thị trường không phép, không đúng quy định tham chiếu Điều 18 Nghị định 115/2018/NĐ – CP quy định về xử phạt vi phạm hành chính về an toàn thực phẩm như sau: “Phạt tiền từ 40.000.000 đồng đến 60.000.000 đồng đối với hành vi sản xuất thực phẩm bảo vệ sức khỏe mà không có Giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm đạt yêu cầu thực hành sản xuất tốt (GMP) thực phẩm bảo vệ sức khỏe theo lộ trình quy định của pháp luật”. Đồng thời bị buộc thu hồi sản phẩm vi phạm và buộc tiêu hủy.

Về hành vi Công ty KHSS tự ý sản xuất sản phẩm thực phẩm bảo vệ sức khỏe khi chưa được Bộ Y tế thẩm định cơ sở, máy móc thiết bị, nhân sự sản xuất đạt GMP, đủ điều kiện để sản xuất sản phẩm đảm bảo quy chuẩn, kỹ thuật, chất lượng, an toàn cho người tiêu dùng. Vì vậy Công ty KHSS đã vi phạm Luật an toàn thực phẩm.

Ngoài ra, hành vi sản xuất thực phẩm không đủ điều kiện vệ sinh có thể bị xử lý hình sự về Tội vi phạm quy định về vệ sinh an toàn thực phẩm tại Khoản d, Điều 317 BLHS năm 2015 sửa đổi bổ sung năm 2017:

“Chế biến, cung cấp hoặc bán thực phẩm mà biết rõ là thực phẩm không bảo đảm quy chuẩn kỹ thuật, quy định về an toàn thực phẩm; sử dụng hóa chất, phụ gia, chất hỗ trợ chế biến ngoài danh mục được phép sử dụng hoặc không rõ nguồn gốc xuất xứ trong sản xuất, sơ chế, chế biến, bảo quản thực phẩm: gây tổn hại cho sức khỏe của 01 người mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 31% đến 60% hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này từ 31% đến 60% hoặc thu lợi bất chính từ 50.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng.”

Về hành vi Công ty KHSS tự sản xuất các sản phẩm bảo vệ sức khỏe mà vẫn ghi nhãn mác, thông tin sản phẩm do Công ty Y học bản địa Việt Nam sản xuất có thể xem xét đây là hành vi sản xuất chui, sản xuất hàng giả, hàng nhái được quy định tại tại Nghị định 185/2013/NĐ-CP và Nghị định 124/2015/NĐ-CP. Đồng thời đây cũng được xem xét là hành vi sử dụng nhãn hàng hóa, bao bì hàng hóa giả mạo ... của đơn vị khác, có thể xử lý hình sự một trong hai tội được quy định tại Điều 193. Tội sản xuất, buôn bán hàng giả là lương thực, thực phẩm, phụ gia thực phẩm hoặc Điều 226. Tội xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp có thể phạt tù từ 1 năm đến 5 năm tùy mức độ vi phạm, đối với các cá nhân phải chịu trách nhiệm.

Các sản phẩm bán ra thị trường đều được sản xuất chui tại trụ sở Công ty CP Khoa học sự sống, nơi mà chưa được cơ quan chức năng nào thẩm định, cấp phép đủ điều kiện sản xuất, một căn nhà dân tối tăm bụi bẩn mà lại dùng là nơi sản xuất Thực phẩm bảo vệ sức khỏe bán tiền triệu.

Việc Viện KHSS sử dụng tài sản công, đất công không đúng mục đích đã vi phạm Luật quản lý sử dụng tài sản công 2017 quy định tại khoản 2, Điều 10  và Điều 11. Xử lý vi phạm pháp luật về quản lý, sử dụng tài sản công

“1. Cơ quan, tổ chức, đơn vị và đối tượng khác có hành vi vi phạm pháp luật về quản lý, sử dụng tài sản công thì tùy theo tính chất, mức độ vi phạm mà bị xử lý kỷ luật, xử phạt vi phạm hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự; trường hợp gây thiệt hại cho Nhà nước thì phải bồi thường theo quy định của pháp luật.

Người đứng đầu cơ quan, tổ chức, đơn vị có trách nhiệm giải trình và phải chịu trách nhiệm hoặc liên đới chịu trách nhiệm nếu để xảy ra vi phạm pháp luật về quản lý, sử dụng tài sản công tại cơ quan, tổ chức, đơn vị mình; tùy theo tính chất, mức độ vi phạm mà bị xử lý kỷ luật hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định của pháp luật.”

Ngoài ra tại điều 13 của Nghị định 63/2019 Quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực quản lý, sử dụng tài sản công… việc Viện KHSS sử dụng phòng nghiên cứu tại trụ sở làm việc làm khu sản xuất sẽ bị phạt 20.000.000 đồng và buộc phải nộp lại toàn bộ lợi ích bất hợp pháp có được do thực hiện hành vi trái quy định trên.

Viện KHSS được Trường Đại Học Thái Nguyên ban hành quyết định thành lập, với chức năng nhiệm vụ đào tạo, nghiên cứu. Hoàn toàn không có chức năng sản xuất, kinh doanh

Vấn đề Viện KHSS lách luật thành lập Công ty KHSS để hoạt động sản xuất kinh doanh có sự tham gia của nhân sự Viện KHSS, tham chiếu Luật viên chức 2010 sửa đổi, bổ sung 2020 quy định tại Điều 19 như sau: “Viên chức không sử dụng tài sản của cơ quan, tổ chức, đơn vị và của nhân dân trái với quy định của pháp luật”. Đối với hành vi vi phạm của các nhân sự Viện KHSS có thể sẽ bị kỷ luật theo quy định tại Điều 52 của Luật này với các mức khiển trách, cảnh cáo, cách chức, buộc thôi việc.

Ngoài ra, Luật phòng chống tham nhũng năm 2018 cũng quy định tại Điều 2: “Người có chức vụ, quyền hạn trong cơ quan, tổ chức, đơn vị không thành lập, tham gia quản lý, điều hành doanh nghiệp tư nhân, công ty trách nhiệm hữu hạn, công ty cổ phần,…”

Luật sư Trần Sỹ Hoàng – VPLS Ánh Sáng Công Lý

Sức Khỏe Cộng Đồng sẽ tiếp tục thông tin đến bạn đọc về vụ việc, nhằm bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng cũng như góp phần giữ gìn sức khỏe của nhân dân trước tình trạng thực phẩm không đảm bảo chất lượng hiện nay.

Trần Hoa - Vũ Hường