Cần lưu ý một số tác dụng phụ khi sử dụng omega 3

Omega 3 là gì?

Hình minh họa

Omega 3 là một axit béo không no thiết yếu cho cơ thể. Mọi người cần bổ sung Omega 3 vì cơ thể con người không thể tự tổng hợp và tạo ra Omega 3 được. Omega 3 gồm 3 loại chủ yếu là EPA, DHA, DPA. Vậy uống Omega 3 có tác dụng gì? Theo đó, Omega 3 mang lại những lợi ích tốt cho sức khỏe, ngăn ngừa nhiều bệnh lý ở con người như:

• Ngăn tác nhân gây bệnh tim mạch như đột quỵ, nhồi máu cơ tim và ngăn ngừa các mảng xơ vữa trong động mạch, trị bệnh viêm khớp dạng thấp và hỗ trợ điều trị trầm cảm.
• Huyết áp: Omega 3 có tác dụng hiệu quả đối với những bệnh nhân mắc chứng cao huyết áp.
• Ngăn ngừa bệnh đông máu: Bởi Omega 3 giữ các tiểu huyết cầu không kết khối vào nhau, giúp ngăn ngừa sự hình thành bệnh đông máu.
• Giảm mỡ trong gan: Nếu bạn cung cấp đủ lượng Omega 3 mà cơ thể bạn cần sẽ làm giảm lượng mỡ trong gan và chứng viêm với người bị mỡ gan không do bia rượu.
• Phát triển não bộ và cải thiện thị lực: DHA là một chất dinh dưỡng quan trọng giúp phát triển thị lực và thần kinh ở trẻ và là thành phần chủ yếu của não bộ, võng mạc mắt.
• Cải thiện các bệnh rối loạn thần kinh, Alzheimer và giúp chống lại bệnh tự miễn, đồng thời hỗ trợ điều trị bệnh lupus, thấp khớp, viêm loét đại tràng, bệnh Crohn và bệnh vảy nến.
• Ngăn ngừa ung thư: Ung thư là một trong những nguyên nhân gây tử vong cao nhất trên thế giới. Nghiên cứu cho thấy những người bổ sung đủ liều lượng Omega 3 có thể giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư ruột lên đến 55%.
• Bên cạnh đó, Omega 3 còn giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ, tốt cho da, kiểm soát lượng dầu của da, kiểm soát độ ẩm của da, ngăn ngừa sự tăng lớp sừng của nang lông, ngăn ngừa lão hóa da sớm và mụn.

Những tác dụng phụ có thể xảy ra khi sử dụng omega 3

• Omega 3 làm tăng đường huyết

Một số nghiên cứu cho thấy việc bổ sung lượng cao axit béo omega 3 có thể làm tăng lượng đường trong máu ở những người mắc bệnh tiểu đường. Một nghiên cứu nhỏ đã phát hiện ra rằng khi dùng 8g axit béo omega 3 mỗi ngày có thể làm gia tăng 22% lượng đường trong máu ở người bệnh tiểu đường tuýp 2 trong khoảng thời gian 8 tuần. Điều này là do các liều cao omega 3 có thể kích thích sản xuất glucose góp phần làm tăng đường huyết.

Một số nghiên cứu trái chiều cho thấy rằng chỉ có liều rất cao omega 3 mới có thể tác động đến lượng đường trong máu. Phân tích khác của 20 nghiên cứu cho thấy liều hàng ngày lên tới 3,9g EPA và 3,7g DHA (hai dạng chính axit béo omega 3) không có tác dụng đối với đường huyết của những người mắc bệnh tiểu đường tuýp 2.

• Omega 3 tăng nguy cơ xuất huyết

Chảy máu nướu và chảy máu cam là hai trong số các tác dụng phụ đặc trưng của việc tiêu thụ quá nhiều dầu cá. Một nghiên cứu ở 56 người cho thấy rằng khi bổ sung 640mg dầu cá mỗi ngày trong thời gian 4 tuần có thể làm giảm đông máu ở người trưởng thành khỏe mạnh.

Ngoài ra, nghiên cứu khác cho thấy việc uống dầu cá có thể làm tăng nguy cơ chảy máu cam, có 72% thanh thiếu niên dùng 1 – 5g dầu cá hàng ngày đã xuất hiện tác dụng phụ của omega 3 là chảy máu cam

• Omega 3 gây hạ huyết áp

Nghiên cứu trên 90 người chạy thận (dialysis) cho thấy việc dùng 3g axit béo omega 3 mỗi ngày đã làm suy giảm đáng kể cả huyết áp tâm thu và tâm trương so với giả dược. Phân tích của 31 nghiên cứu đã kết luận rằng việc uống dầu cá có thể làm giảm huyết áp một cách hiệu quả, đặc biệt đối với những người có huyết áp hoặc mức cholesterol cao. Những tác dụng này giúp mang lại lợi ích cho người bệnh huyết áp cao, tuy nhiên lại có thể gây ra vấn đề nghiêm trọng cho những người bị huyết áp thấp.

• Omega 3 gây triệu chứng tiêu chảy

Tiêu chảy là một trong những tác dụng phụ phổ biến do uống dầu cá omega 3. Tác dụng phụ này đặc biệt phổ biến hơn khi dùng liều cao, có thể đi kèm theo các triệu chứng tiêu hóa khác như đầy hơi. Nếu bạn bị tiêu chảy sau khi dùng axit béo omega 3, bạn hãy thử dùng thực phẩm bổ sung trong bữa ăn và xem xét giảm liều để theo dõi các triệu chứng có giảm bớt hay không.

• Omega 3 gây khó chịu dạ dày

Khi dùng dầu cá omega 3, nhiều người có thể gặp phải các triệu chứng trào ngược axit dạ dày bao gồm ợ hơi, buồn nôn và khó chịu dạ dày. Đây là tác dụng phụ của omega 3 phổ biến do dầu cá có chứa hàm lượng chất béo cao, có thể gây ra chứng khó tiêu. Do đó, bạn hãy dùng dầu cá omega 3 trong bữa ăn, hạn chế dùng lúc bụng đói để làm giảm các triệu chứng có thể gặp phải do trào ngược axit dạ dày.

• Omega 3 gây ngộ độc vitamin A

Một số loại thực phẩm bổ sung axit béo omega 3 có chứa nhiều vitamin A có thể gây độc nếu tiêu thụ với liều cao. Ví dụ, khoảng 14g dầu gan cá tuyết đã có thể đáp ứng tới 270% nhu cầu vitamin A hàng ngày của bạn. Ngộ độc vitamin A có thể gây ra một số tác dụng phụ như chóng mặt, buồn nôn, đau khớp và kích ứng da.

Về lâu dài, tình trạng này còn có thể gây tổn thương gan và thậm chí trong những trường hợp nghiêm trọng dẫn đến suy gan. Do đó, bạn nên xem kỹ hàm lượng vitamin A trong thực phẩm bổ sung omega 3 và sử dụng liều lượng vừa phải.

• Omega 3 gây mất ngủ

Một số nghiên cứu đã phát hiện ra rằng việc dùng dầu cá với liều lượng vừa phải có thể tăng cường chất lượng giấc ngủ. Trong một nghiên cứu trên 395 trẻ em đã chỉ ra rằng khi uống 600mg axit béo omega 3 mỗi ngày trong 16 tuần có thể giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ.

Trong một nghiên cứu báo cáo rằng việc dùng dầu cá liều cao có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng mất ngủ và lo lắng ở bệnh nhân có tiền sử trầm cảm. Báo cáo cho thấy việc uống quá nhiều dầu cá có thể cản trở giấc ngủ và góp phần gây ra chứng mất ngủ. Tuy nhiên, các nhà khoa học vẫn cần nhiều nghiên cứu chuyên sâu hơn để xác định rõ hơn về tác dụng phụ của omega 3 đối với giấc ngủ.

Có nên dùng omega 3 hằng ngày không?

Omega 3 được chứng minh với nhiều lợi ích cho sức khỏe và khả năng hỗ trợ điều trị bệnh. Bạn có thể bổ sung hàng ngày nhưng phải đúng với liều lượng, nếu không gặp phải tác dụng phụ của Omega 3.

Việc quan trọng nhất khi bổ sung Omega 3 là tìm hiểu xem nó chứa bao nhiêu EPA và DHA để giúp cơ thể bạn nhận đủ. Vì vậy, tùy thuộc vào lượng EPA và DHA trong một liều, tuy nhiên, nên bổ sung tối thiểu 250mg và tối đa 3000mg EPA và DHA kết hợp mỗi ngày. Liều dùng Omega 3 được khuyến cáo như sau:

•       Đối với người khỏe mạnh: Vì khẩu phần ăn hàng ngày cũng đã nhận được một lượng DHA vừa đủ, vì vậy chỉ cần uống 1 viên/ngày.
•       Từ 6 - 8 tuổi: Nên bổ sung từ 900 mg Omega 3 mỗi ngày.
•       Từ 9 - 13 tuổi: Bé gái nên dùng 1.000 mg/ngày và bé trai nên dùng 1.200 mg/ngày.
•       Từ 14 – 18 tuổi, bé gái cần 1.100 mg/ngày, bé trai cần đảm bảo 1.600 mg/ngày.
•       Độ tuổi trưởng thành (trên 16 tuổi): Phụ nữ cần 1.100 mg/ngày, nam giới cần 1.600 mg/ngày; Phụ nữ mang thai 1.400 mg/ngày và phụ nữ cho con bú cần 1.300 mg/ngày.
•       Độ tuổi trung tiên và người già: Người trung niên, người già có sức khỏe bình thường nên dùng 1.100 mg/ngày;
•       Người bệnh tim mạch cần ít nhất 1.000 mg/ngày.
•       Người bị tiểu đường, huyết áp cao nên bổ sung 2.000 mg/ngày.

Thanh Hà (tổng hợp)