Cảnh báo: Sự nguy hiểm của việc ngoáy tai bằng tăm bông

Nhiều người từng nghe nói không nên dùng tăm bông để làm sạch tai, nhưng vẫn sử dụng để lấy ráy tai hoặc làm khô tai khi nước vào trong tai sau tắm, bơi...; hoặc đơn giản là ngoáy khi cảm thấy ngứa trong tai… chỉ vì dụng cụ đó được gọi là tăm bông tai.

Bạn có thể tìm thấy những cảnh báo nguy hiểm từ rất nhiều bác sĩ chuyên khoa Tai Mũi Họng của các nước…

Sử dụng tăm bông ngoáy vào trong ống tai có nguy hiểm không?

Câu trả lời là có. Chính vì thế, ở mặt sau của các hộp tăm bông trên thế giới người ta thường ghi chú cách sử dụng và chỉ sử dụng ở vành ngoài của tai, bằng cách lau nhẹ nhàng và không bao giờ được đưa vào trong ống tai.

Dòng chữ khuyến cáo bên ngoài bao bì: không đưa tăm bông vào trong ống tai. Tại sao vậy?

Thực tiễn tại các cơ sở y tế đã tiếp nhận nhiều bệnh nhân sử dụng tăm bông thường xuyên, dần gây ra hiện tượng nghe kém. Điều này là do tăm bông như một cái pít-tông trong ống tai, sẽ đẩy ráy tai vào sâu hơn và nút chặt lấy ống tai, ngăn chặn dẫn truyền âm thanh vào tai giữa và gây khó cho bác sĩ khi lấy ráy tai.

Không chỉ gây giảm thính lực, tăm bông còn có thể gây thủng màng nhĩ. Trong trường hợp nghiêm trọng, tăm bông có thể làm tổn thương nhiều cấu trúc thành trong hòm tai: cửa sổ tròn, cửa sổ bầu dục, chấn thương chuỗi xương con, chấn thương mê nhĩ qua cửa sổ tròn và gây điếc hoàn toàn, gây chóng mặt kéo dài kèm theo buồn nôn và nôn, mất chức năng vị giác, thậm chí liệt mặt…

Điều gì sẽ xảy ra nếu tôi chỉ sử dụng tăm bông ở phần ngoài của ống tai?

Trên thực tế, người bệnh đến với bác sĩ Tai Mũi Họng đều khẳng định rằng họ rất cẩn thận trong việc hạn chế độ sâu của tăm bông ngoáy tai. Tuy nhiên, sự cố vẫn xảy ra với tai của họ.

Gần đây, một bệnh nhân của tôi kể: cô ấy đang đặt tăm bông vào tai thì vô tình có người đi ngang qua, lỡ chạm vào tay cô ấy. Cô ấy thấy xuất hiện đau tai khủng khiếp kèm theo chảy máu ngay sau đó. Màng nhĩ của cô gần như đã bị phá hủy hoàn toàn, chỉ còn lại một phần nhỏ. May mắn thay, các cấu trúc khác của tai giữa không bị tổn thương, và chúng tôi có thể tiến hành phẫu thuật để vá lại màng nhĩ. Nếu tăm bông vào sâu hơn vài mm, cô ấy có thể đã mất đi vĩnh viễn toàn bộ thính giác.

Vậy đâu là cách tốt nhất để loại bỏ ráy tai?

Ráy tai là một chất tự nhiên mà cơ thể bạn tạo ra có lợi cho chính bản thân bạn. Nó có tính axit nhẹ, giúp chống lại vi khuẩn và nấm trong tai. Do ráy tai hơi nhờn, tạo ra một rào cản chống thấm nước cho da ống tai. Bạn thường không cần phải làm sạch ráy tai vì có một hệ thống làm sạch tự nhiên trong ống tai giúp quét ráy tai ra ngoài giống như một băng chuyền. Ngay cả khi có nhiều ráy tai, nguy cơ bị tắc đến 90% ống tai mà vẫn có thể nghe rõ, vì bạn chỉ cần một khoảng không gian nhỏ để âm thanh truyền qua.

Trong một số tình huống, tai tạo ra quá nhiều ráy tai đọng thành một nút, cản trở chức năng dẫn truyền âm thanh, lúc ấy bạn cần đến bác sĩ Tai Mũi Họng để làm sạch.

Những sản phẩm lấy ráy tai mà tôi thấy ở hiệu thuốc thì sao?

Một số dụng cụ lấy ráy tai tại nhà sử dụng chất lỏng nhẹ trong ống tiêm để rửa sạch ống tai. Mặc dù nói chung là an toàn khi sử dụng, nhưng đôi khi khiến ráy tai đóng quánh lại như xi măng trên bề mặt màng nhĩ, sẽ rất khó khăn cho bác sĩ khi làm sạch. Trong một số trường hợp chúng tôi đã phải sử dụng thuốc gây tê tiêm tại ống tai trước khi làm sạch khối ráy đó.

Hãy cẩn trọng trước khi đưa một dụng cụ nào đó vào ống tai của bạn mà bạn khó kiểm soát được tác dụng bất lợi!

PGS.TS Phạm Thị Bích Đào