Công cụ giúp tính tuổi của hệ miễn dịch

Giáo sư David Furman - trưởng nhóm nghiên cứu tại Ðại học Stanford cho biết, mỗi năm trôi qua, mọi người biết mình tăng thêm 1 tuổi, nhưng về mặt sinh học, không phải ai cũng già đi với tốc độ như nhau. Ðiển hình là một số người lớn tuổi rất dễ ngã bệnh, trong khi số khác vẫn khỏe mạnh. Ðó là do tốc độ suy giảm miễn dịch của mỗi người mỗi khác. Khi chúng ta lớn tuổi, hệ miễn dịch hoạt động kém hiệu quả hơn, dẫn đến tình trạng viêm toàn cơ thể. Quá trình này cũng dẫn đến tổn thương các nội tạng và gây ra các bệnh lý đe dọa tính mạng, bao gồm tim mạch, ung thư và mất trí nhớ. Nhưng đến nay, vẫn chưa có cách nào để xác định tình trạng viêm ở mức độ thấp và dự đoán xem ai là người lão hóa nhanh hơn về mặt miễn dịch, cũng như có nguy cơ cao mắc các bệnh liên quan đến tuổi tác.

Công cụ đo tuổi của hệ miễn dịch gọi là “điểm số iAge” được nhóm của Giáo sư Furman phát triển dựa trên ý tưởng cho rằng nồng độ của các tế bào miễn dịch và prôtêin cụ thể dao động trong suốt đời người. Bằng cách sử dụng một thuật toán máy tính ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI), họ tạo ra thang điểm iAge đặc trưng cho tình trạng viêm toàn cơ thể, giúp theo dõi phản ứng miễn dịch và khả năng mắc các bệnh liên quan đến tuổi tác của một người.

Ðể kiểm chứng hiệu quả của điểm số iAge, các chuyên gia đã chọn và phân tích mẫu máu của 1.001 người từ 8-96 tuổi đang tham gia một dự án nghiên cứu mối liên quan giữa suy giảm hệ miễn dịch và lão hóa. Kết quả cho thấy, những người có iAge lớn hơn quả thực có biểu hiện đặc trưng về tình trạng viêm toàn thân sớm hơn, cũng như có nhiều vấn đề sức khỏe kéo dài bao gồm giảm khả năng miễn dịch, mắc bệnh tim mạch và suy nhược cơ thể. Yếu tố nổi bật nhất giúp dự đoán sự suy giảm hệ miễn dịch là một tập hợp khoảng 50 prôtêin có hại cytokine. Tương tự, sau khi khi phân tích mẫu máu của 29 người cao tuổi ở Ý, các chuyên gia nhận thấy những đối tượng này có điểm số iAge trung bình thấp hơn 40 năm so với tuổi thời gian. Những phát hiện này cho phép bộ não máy tính AI tạo ra một điểm số viêm duy nhất, có thể dùng theo dõi phản ứng miễn dịch và nguy cơ mắc một bệnh do tuổi tác của một người.

Thú vị hơn, nhóm nghiên cứu phát hiện một chỉ dấu sinh học của chứng viêm có thể ảnh hưởng tới iAge nhiều hơn bất kỳ phân tử nào khác - đó là prôtêin CXCL9 (phụ trách thu hút các tế bào miễn dịch đến vị trí bị viêm trong cơ thể). Nồng độ CXCL9 thường tăng đáng kể sau tuổi 60 và nồng độ cao prôtêin này có liên quan chặt chẽ với các dấu hiệu của bệnh tim mạch. Trước đó, kết quả thí nghiệm trên tế bào người và chuột đều cho thấy, giảm nồng độ CXCL9 giúp phục hồi chức năng tế bào nội mô non trẻ, nghĩa là protein này góp phần trực tiếp vào việc làm rối loạn chức năng của hệ miễn dịch.

Các tác giả nhận định sử dụng iAge có thể giúp dự đoán ai sẽ trở nên yếu hơn trước 7 năm và mở ra nhiều hướng trị liệu mới. Theo đó, xét nghiệm máu đo tuổi hệ miễn dịch có thể là một công cụ lâm sàng hữu ích để theo dõi những người có nguy cơ cao mắc bệnh liên quan đến tuổi tác. Ðiều này cũng cho phép các bác sĩ thực hiện các biện pháp y tế dự phòng ở giai đoạn đầu. Ngoài ra, việc phát hiện ra mối liên hệ giữa nồng độ CXCL9 và bệnh già cũng giúp các nhà nghiên cứu hướng đến các liệu pháp mới đẩy lùi những bệnh này.

Theo New Atlas