Diễn đàn báo chí toàn quốc lần thứ II năm 2025 khai mở nhiều nội dung hấp dẫn, chuyên sâu về báo chí hiện đại Việt Nam

Sự kiện được tổ chức đúng dịp kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam, quy tụ gần 1.000 đại biểu là lãnh đạo các cơ quan báo chí, nhà báo, chuyên gia truyền thông và nhiều diễn giả uy tín. Đây là hoạt động được kỳ vọng sẽ khai mở không gian sáng tạo, để nâng tầm chiến lược cho báo chí cách mạng Việt Nam trên hành trình  vươn mình cùng dân tộc, xứng tầm nền báo chí chuyên nghiệp, nhân văn, hiện đại. 

Phiên khai mạc toàn thể Diễn đàn báo chí toàn quốc lần thứ II năm 2025

Phát biểu tại phiên khai mạc diễn đàn, ông Lê Quốc Minh, Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng Biên tập Báo Nhân dân, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam nhấn mạnh, người làm báo và nền báo chí thế giới đang đối mặt với sự thay đổi mạnh mẽ từ tác động của trí tuệ nhân tạo. Chatbot AI được sử dụng để sản xuất tin tức, dù còn ở quy mô nhỏ, nhưng đang tăng trưởng rất nhanh.

Cùng với đó, sự trỗi dậy của hệ sinh thái truyền thông thay thế, dẫn đầu bởi các Tiktoker, Youtuber, các nền tảng Facebook, Google,… đang trực tiếp cạnh tranh và lôi kéo lượng độc giả lớn của báo chí. Tại nhiều nước trên thế giới, thậm chí cả ở Việt Nam, truyền hình có khả năng tụt hậu với mạng xã hội về mức độ phổ biến kiến thức, tiếp nhận thông tin. Điều này chứng minh các kênh báo chí chính thống đang bị cạnh tranh gay gắt và có nguy cơ bị soán ngôi.

Đồng chí Lê Quốc Minh, Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng biên tập Báo Nhân Dân, Phó trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam chia sẻ tại phiên khai mạc Diễn đàn

Tiếp đó là hành vi tiếp nhận thông tin của công chúng. Tỷ lệ người né tránh tin tức, không muốn hoặc cố tình tránh tiếp xúc với tin tức ngày càng tăng. Độc giả cho rằng, những thông tin tiêu cực trên nhiều báo chí khiến họ cảm thấy nặng nề và muốn ngắt kết nối.

AI trở thành thách thức lớn nhất với báo chí. Có khoảng 7% người dân trên thế giới cho biết họ đang sử dụng AI để hỗ trợ công việc. Mạng xã hội Mỹ tăng từ 48% lên 54% người sử dụng trong năm 2025. Sự lên ngôi của video mạng xã hội và những nhà làm tin tức cá nhân đang là đối tượng cạnh tranh đối với những người cầm bút.

Khi báo chí và mạng xã hội cạnh tranh gay gắt, người làm báo tìm đến sự hỗ trợ của các nền tảng công nghệ nhằm thúc đẩy tương tác và phát triển báo chí đa phương tiện,…

Báo chí công nghệ song hành cùng mạng xã hội gây tác động lớn lên độc giả trẻ. Mạng xã hội làm mất khả năng đọc sâu của giới trẻ, lan truyền tin giả, tin độc hại với sức lây lan khủng khiếp.

Với công nghệ trí tuệ nhân tạo, mức độ tin giả tăng hàng trăm, hàng nghìn lần. Sự cạnh tranh về nền tảng và kiểm chứng thông tin của báo chí với mạng xã hội ngày càng trở nên khó khăn.

Một số cơ quan báo chí đưa tin tức lên các nền tảng xã hội để tăng tương tác, tuy nhiên rủi ro về mất định hướng cũng tăng theo khi những thông tin hay, những phóng sự điều tra đôi khi đánh đổi bằng cả xương máu của người viết không thu hút bằng những tin giật gân trên mạng xã hội. Đồng thời, khi thông tin đưa miễn phí lên mạng, người đọc lười đọc báo in, lười xem truyền hình,… báo chí mất một lượng độc giả lớn.

Theo Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam Lê Quốc Minh, các cơ quan báo chí nên dừng việc cố gắng làm hài lòng tất cả độc giả. Thay vào đó, tập trung nguồn lực cho những loại nội dung có giá trị cao, khác biệt rõ rệt so với câu trả lời tổng hợp từ công cụ tìm kiếm bằng Al. Chất lượng nội dung sẽ trở thành yếu tố then chốt khi người dùng bị "bủa vây" bởi lượng lớn bài viết bằng Al. Đây chính là cơ hội để báo chí tìm lại chỗ đứng của mình.

Cụ thể, các cơ quan báo chí cần xây dựng chiến lược chuyển đổi số tổng thể; ứng dụng Al vào quy trình làm báo. Cùng với đó, đẩy mạnh sáng tạo sản phẩm báo chí số, đa nguồn thu.

Ông Lê Quốc Minh đưa ra giải pháp về nguồn thu đối với báo chí: Không phụ thuộc duy nhất vào quảng cáo, cần phát triển các nguồn thu mới như: Thu phí độc giả, tổ chức sự kiện, dịch vụ truyền thông, hợp tác sản xuất nội dung, bán bản quyền, thu từ nền tảng số, tài trợ chuyên mục...

Hội Nhà báo Việt Nam đã tổ chức đào tạo cho khoảng 2.000 nhà báo, trong đó có nhiều báo đài địa phương đã đăng ký tham gia. Từ nay đến cuối năm, Hội đặt ra mục tiêu đào tạo thêm 3.000 nhà báo nữa; để phấn đấu 10.000 nhà báo trong toàn quốc được đào tạo về AI.

Diễn đàn phiên thứ nhất

Sau phiên khai mạc sẽ diễn ra 10 phiên họp chuyên đề của Diễn đàn được tổ chức với sự tham gia của đại biểu, khách mời, chuyên gia là lãnh đạo các cơ quan báo chí, các nhà báo nổi tiếng, các chuyên gia truyền thông quốc tế uy tín...

Diễn đàn phiên thứ hai

Diễn đàn bắt đầu từ 14h00 ngày 19/6 đến 17h00 ngày 20/6 gồm 12 phiên: Khai mạc, bế mạc và 10 phiên thảo luận chuyên sâu, bao gồm: Báo chí Việt Nam trong kỷ nguyên mới: Tầm nhìn kiến tạo không gian phát triển; Lãnh đạo nữ trong báo chí: Tiếng nói của nữ giới trong điều hành tin tức; Chinh phục độc giả Gen Z: Giải mã công thức thành công; Trí tuệ nhân tạo và chiến lược chuyển đổi số của các toà soạn báo chí Việt Nam; Nguồn thu trong thời đại số: Không chỉ quảng cáo, báo chí phải bán được nhiều thứ hơn!; Truyền hình thích nghi trong môi trường truyền thông mới; Cơ chế nào để phát thanh phát triển trong giai đoạn hiện nay?; Dữ liệu là gốc của toà soạn hiện đại; Cá nhân hoá nội dung để giữ độc giả trung thành; Nghị quyết 18 và yêu cầu đổi mới nhân sự báo chí.

Thu Trang