Giải mã men gan cao: Nguyên nhân và triệu chứng cần biết?

Men gan là gì? Vì sao men gan tăng cao?

Men gan là các enzym quan trọng giúp gan thực hiện nhiều phản ứng hóa học cần thiết cho cơ thể. Hai loại men gan phổ biến thường được đo để đánh giá chức năng gan là alanine transaminase (ALT) và aspartate transaminase (AST).

Khi gan bị tổn thương hoặc viêm, các enzym này sẽ bị giải phóng vào máu, làm tăng chỉ số men gan. Tình trạng men gan cao thường không có triệu chứng rõ rệt, nhưng đây là dấu hiệu cảnh báo nhiều bệnh lý nguy hiểm như gan nhiễm mỡ, viêm gan, xơ gan hoặc hội chứng chuyển hóa.

Nguyên nhân gây tăng men gan?

Có nhiều nguyên nhân khiến men gan tăng cao. Trong đó, gan nhiễm mỡ là nguyên nhân phổ biến nhất.

Khi chất béo tích tụ quá nhiều trong gan, nó có thể gây viêm và tổn thương tế bào gan, làm nồng độ men gan tăng. 

Các tác nhân làm men gan tăng cao (Ảnh minh họa)

Gan nhiễm mỡ thường liên quan đến thói quen ăn uống không lành mạnh, uống rượu nhiều hoặc do hội chứng chuyển hóa bao gồm thừa cân, đường huyết cao, huyết áp cao và cholesterol cao. 

Ngoài ra, viêm gan do virus cũng là nguyên nhân thường gặp. Các loại virus viêm gan A, B, C, D, E có thể gây tổn thương gan, khiến các enzym gan giải phóng vào máu. Rượu và ma túy cũng gây hại cho gan, dẫn đến viêm gan do rượu hoặc viêm gan nhiễm độc. 

Cuối cùng, xơ gan cũng có thể là nguyên nhân làm men gan tăng cao.

Biểu hiện khi men gan tăng cao?

Men gan tăng cao thường không có triệu chứng rõ rệt ở giai đoạn đầu. Tuy nhiên, khi tình trạng này kéo dài, người bệnh có thể cảm thấy mệt mỏi do gan hoạt động kém, không loại bỏ được độc tố trong cơ thể. 

Đau bụng vùng hạ sườn phải cũng là dấu hiệu phổ biến, đặc biệt ở người bị gan nhiễm mỡ, viêm gan hoặc xơ gan. Ngoài ra, tăng men gan có thể gây vàng da, vàng mắt do sự tích tụ bilirubin, kèm theo triệu chứng ngứa da thường gặp ở bệnh nhân xơ gan.

Người bị men gan cao có thể sẽ bị ngứa da ở nhiều vị trí khác nhau trên cơ thể (Ảnh minh họa)

Người bệnh cũng có thể chán ăn, buồn nôn hoặc đau nhức cơ khi gan bị tổn thương nghiêm trọng. Nếu xuất hiện các dấu hiệu này, cần thăm khám và kiểm tra chức năng gan sớm để được chẩn đoán, điều trị kịp thời, tránh biến chứng nguy hiểm.

Cách phòng ngừa triệu chứng tăng men gan

Để phòng ngừa tăng men gan, cần duy trì lối sống lành mạnh với chế độ ăn cân bằng, giàu rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt và chất béo tốt.

Các bác sĩ khuyên người bệnh nên bổ sung chất xơ trong khẩu phần ăn (Ảnh minh họa)

Hạn chế rượu bia, kiểm soát cân nặng và tập thể dục đều đặn giúp giảm mỡ trong gan, đặc biệt ngăn ngừa gan nhiễm mỡ. Ngoài ra, nên kiểm tra sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm các bệnh lý gan tiềm ẩn. 

Khi men gan tăng cao, việc điều trị tập trung vào nguyên nhân gây bệnh. Nếu do gan nhiễm mỡ, cần giảm cân và tăng cường vận động. 

Thảo Nguyên (tổng hợp)