Bài thuốc cổ phương trị mất ngủ

 Bài thuốc Thiên vương bổ tâm đơn trị mất ngủ

Thiên vương bổ tâm đơn là một bài thuốc an thần có tác dụng trị mất ngủ hiệu quả, bài thuốc được lưu truyền qua nhiều thế hệ và nhiều sách ghi chép lại.

- Thành phần bài thuốc: Sinh địa hoàng 120g, Nhân sâm 18g, Đan sâm 15g, Huyền sâm 15g, Phục linh 15g, Ngũ vị tử 15g, Viễn chí 15g, Cát cánh 15g, Đương quy thân 60g, Thiên môn đông 60g, Mạch môn đông 60g, Bá tử nhân 60g, Toan táo nhân 60g.

- Phổ thơ giúp dễ nhớ về thành phần và tác dụng của bài thuốc:

Tam sâm với Nhị nhân – đông

Chu sa, Viễn Chí, Quy thân, Địa hoàng

Ngũ, Linh, Cát cánh vẹn toàn

Tư âm bổ huyết, dưỡng tâm an thần

- Cách chế biến: Tất cả các vị thuốc trên đem rửa sạch rồi phơi sấy khô, sau đó tán thành bột mịn, luyện mật làm thành các viên hoàn to bằng hạt ngô khoảng 10g/hạt. Tiếp theo áo bên ngoài viên hoàn 1 lớp chu sa mịn rồi cho vào hũ thủy tinh bảo quản.

- Tác dụng: Bài thiên vương bổ tâm đơn có tác dụng tư âm thanh nhiệt, dưỡng huyết bổ tâm an thần. Được sử dụng trong điều trị các chứng mất ngủ, khó vào giấc ngủ, căng thẳng thần kinh, rối loạn lo âu, hay suy nghĩ do Tâm âm hư

- Phân tích bài thuốc

Trong bài thuốc Thiên vương bổ tâm đơn sử dụng Sinh Địa, Huyền sâm có tác dụng thanh nhiệt lương huyết, phối hợp với Đan sâm, Đương quy hoạt huyết dưỡng huyết để dưỡng tâm an thần là Quân.

Bá tử nhân, Viễn chí có tác dụng Định tâm an thần cùng với Ngũ vị tử, Toan táo nhân liễm tâm an thần là Thần.

Đảng sâm, Phục linh bổ khí ích Tâm, cùng với Thiên môn, Mạch môn tư âm thanh nhiệt là Tá.

Cát cánh dẫn thuốc đi lên là Sứ.

- Cách sử dụng: Mỗi lần uống 1 viên hoàn với nước sắc Long nhãn trước khi ngủ tối 30 phút.

- Chú ý khi sử dụng: Khi uống Thiên vương bổ tâm đơn kiêng Tỏi, Củ cải, Rau diếp cá và rượu bia.

Bài thuốc Chu sa an thần hoàn trị mất ngủ

Bài thuốc Chu sa an thần hoàn thuộc nhóm thuốc trọng trấn an thần, trị những trường hợp mất ngủ kèm hốt hoảng, sợ hãi, hay quên, có thể kèm co giật do nhiệt cực sinh phong hoặc âm huyết bất túc sinh phong.

- Thành phần bài thuốc: Hoàng liên 8g, Sinh địa 20, chích thảo 06g, Chu sa 4g, Quy thân 20g

- Cách chế biến: Chu sa thủy phi, còn các vị khác rửa sạch phơi khô rồi tán bột mịn. Sau đó trộn tất cả lại luyện thành từng viên hoàn khoảng 5-6g, bỏ hộp thủy tinh đậy kín dùng dần.

- Tác dụng: Chu sa an thần hoàn có tác dụng thanh nhiệt trấn kinh, an thần. Chuyên điều trị các chứng mất ngủ kèm theo hốt hoảng, sợ hãi, hay giật mình tỉnh giấc giữa đêm. Các chứng mất ngủ do tâm hỏa vượng khiến tinh thần bứt rứt không yên, đêm nằm hay mơ, đầu lưỡi đỏ, mạch tế sác.

- Phân tích bài thuốc:

Trong bài thuốc sử dụng Chu sa có tác dụng an tâm thần, thanh tâm hỏa là Quân.

Hoàng liên có tác dụng thanh nhiệt tả hỏa, Sinh địa và Đương quy dưỡng huyết tư âm bổ trợ cho Chu sa để tả tâm hỏa là Thần.

Chích thảo vị ngọt dưỡng vị hòa trung dẫn thuốc vào Tâm là Tá và Sứ.

- Cách sử dụng: Mỗi lần dùng 1-2 viên hoàn uống cùng nước ấm trước ngủ tối 30 phút

Ngoài 2 bài thuốc trên còn có rất nhiều bài thuốc khác có tác dụng an thần trị mất ngủ như Toan táo nhân thang, Bá tử dưỡng tâm thang, Quy tỳ thang… Tùy theo từng cơ địa của bệnh nhân mà các thầy thuốc sẽ cho bệnh nhân phác đồ điều trị hiệu quả nhất.

Bác sĩ Thúy Hường