Cách sơ cứu khi bị sét đánh

Những trường hợp dễ bị sét đánh nhất

Sét hay tia sét là hiện tượng phóng điện trong khí quyển giữa các đám mây và đất hay giữa các đám mây mang các điện tích khác dấu đôi khi còn xuất hiện trong các trận phun trào núi lửa hay bão cát. Khi phóng điện trong khí quyết sét luôn đi theo đường ngắn nhất, di chuyển với tốc độ 36.000 km/h.

Tại Việt Nam, có tới 2 triệu cú bão sét đánh xuống lòng đất. Tập trung phần nhiều ở các tỉnh Hải Dương, Hà Tĩnh và các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long. Theo nghiên cứu, nam giới có nguy cơ bị sét đánh cao hơn nữa giới.

Theo thống kê, mỗi năm có khoảng 24.000 người tử vong do sét đánh. Những người có thể sống sót sau khi bị sét đánh thường bị tổn thương thần kinh nghiêm trọng, mất trí nhớ, mất tập trung và thay đổi tính cách.

Theo các chuyên gia, sét có thể đánh con người bằng 5 con đường sau: sét đánh thẳng, sét đánh tạt ngang, sét đánh do tiếp xúc, điện thế bước, sét đánh qua đường dây cáp.

Những trường hợp dễ bị sét đánh nhất:

- Những người lang thang ở nơi rộng rãi, quang đãng khi trời đổ mưa. Nhát là khi vực sân golf, bãi đỗ xe, công viên…

Cách sơ cứu khi bị sét đánh. Việt Nam là một trong những quốc gia có tỉ lệ người chết vì sét đánh cao top đầu trên thế giới

- Những người đi ngoài đường cầm ô hay đứng gần các vật liệu kim loại như xe đạp, xe máy, hàng rào sắt, cuốc, liềm…

- Những người thường đi bơi ở sông, suối hay bể bơi.

- Những người đúng gần cửa sổ, cửa ra vào hay nằm trên mặt đất.

- Những người đi tắm, xem tivi, sử dụng điện thoại cũng dễ bị sét đánh.

Theo nghiên cứu, một tia sét có điện thế khoảng 300 triệu volt, đủ để thắp sáng bóng đèn huỳnh quang công suất 100W một năm. Việt Nam được xem là quốc gia nằm trong tâm giông châu Á – một trong 3 tâm giông trên thế gưới, có hoạt động giông sét mạnh.

Hơn nữa, mùa giông ở Việt Nam tương đối dài, số ngày giông có thể lên đến 100 ngày mỗi năm, số  giờ giông trung bình khoảng 250 giờ mỗi năm. Việt Nam từng ghi nhận những vụ việc sét đánh chết 4 – 5 người, thậm chí 8 người.

Bài liên quan

Bỏng phổi là gì và bỏng phổi có cứu chữa được không?

Bị bỏng toàn thân do dùng thuốc ở phòng khám tư

Cách sơ cứu khi bị bỏng đường hô hấp

Cách sơ cứu khi bị bỏng nước sôi

Cách sơ cứu khi bị sét đánh

Như đã chia sẻ, sét là dòng điện rất mạnh ở khi quyển, khi đánh trúng người có thể chết ngay tại chỗ do tim ngừng đập và bị tổn thương nhiều hệ cơ quan khác. Vậy nên, cách sơ cứu ban đầu khi vừa bị sét đánh đóng vai trò quan trọng trong việc cứu sống nạn nhân.

Trên thực tế, sau khi bị sét đánh nạn nhân sẽ bị tổn thương tế bào do dòng điện. Lúc này sẽ xuất hiện tổn thương tim, cơ, mạch máu, thần kinh và các bộ phận nội tạng khác. Đặc biệt, người bị sét đánh thường dị bỏng do nhiệt sinh ra từ dòng điện.

Sơ cứu tại chỗ:

- Khi đặt người bị sét đánh, cần đặt nạn nhân nằm lên nơi khô ráo, tránh khu vực lạnh, ẩm ướt. Đặc biệt, tuyệt đối không để nhân tiếp xúc trực tiếp với mặt đất, vì mặt đất lạnh có thể dẫn đến giảm thân nhiệt khiến tình trạng trở lên nghiêm trọng hơn.

- Nếu nạn nhân tỉnh táo thì tiến hành kiểm tra vị trí vết thương nặng hay nhẹ. Vị trí cần kiểm tra đầu tiên là những vết thương ở vùng đầu xem có chấn thương ở cột sống cổ và lưng. Đồng thời cần đánh giá độ bỏng để biết cách vệ sinh, băng bó cho nạn nhân.

Hồi phục tim và hô hấp là việc cần làm nhất trong quá trình cấp cứu nạn nhân bị sét đánh

- Trong trường hợp nạn nhân hôn mê thì cần kiểm tra mũi và lồng ngực. Dùng tay đặt lên động mạch hai bên cổ nạn nhân xem có mạch không. Nếu bệnh nhân ngừng tuần hoàn thì tiến hành hô hấp hồi sinh tim phổi.

- Đặt nạn nhân nằm ngửa, tiến hành hô hấp miệng – miệng. Sau đó ép tim ngoài lồng ngực, xác định 1/3 dưới xương ức, đặt 2 tay lên vị trí vừa xác định, ép liên tục khoảng 30 lần với tần xuất 100 lần/phút, ép sâu khoảng 3 – 5mm.

- Trong thời gian sơ cứu cần luân phiên thổi ngạt – ép tim với tỷ lệ 2 lần thổi ngạt và 30 lần ép tim đến khi nhân viên y tế đến hỗ trợ.

- Lưu ý, cần phải cố định cột sống cổ, lưng cho bệnh nhân trong trường hợp nghi ngờ vết thương xuất hiện ở vùng cổ, vai gáy. Ngay lập tức chuyển nạn nhân đến bệnh viện.

Xử lý khi đưa nạn nhân đến bệnh viện:

- Khi chuyển đến bệnh viện lập tức đưa đến phòng cấp cứu hồi sức để điều trị tức thời.

- Bác sĩ tiến hành chẩn đoán, theo dõi tổn thương ở tim mạch, phổi, não thận và các vết bỏng ngoài da để tiến hành điều trị.

- Trong trường hợp nguy kịch cần hồi sức tim, hô hấp, hồi sức não. Cần phải dự phòng suy thận.

Như đã chia sẻ, nếu cấp cứu trong thời gian khoảng 7 phút thì khả năng sốt sót của nạn nhân là 90%. Nếu sơ cứu chậm hơn thì khả năng sống sót chỉ khoảng 10% và sau khi hồi phục sẽ phải chịu nhiều di chứng nguy hiểm.

Vậy nên, để hạn chế tình trạng bị sét đánh vào mùa giông thì khi thấy trời mưa cần hạn chế ra ngoài đường, đóng chặt cửa sổ. Tránh ngồi cạnh lò sửa và các thiết bi bằng kim loại.  Khi thấy giông bão thì không nên đi bơi lội, đi xe ô tô để hạn chế tối đa tình trạng sét có thể đánh.

• Cách sơ cứu khi bị hạ canxi máu

• Cách sơ cứu khi bị gãy xương

• Cách sơ cứu khi bị sứa đốt

• Cách sơ cứu khi bị kiến lửa đốt