Vì sao quan hệ đồng giới dễ nhiễm HIV?

Các con đường lây nhiễm HIV

HIV chủ yếu lây truyền qua ba con đường chính: quan hệ tình dục không an toàn, từ mẹ sang con, và qua đường máu. Quan hệ tình dục không an toàn là con đường lây nhiễm phổ biến nhất, chiếm đến 75% các ca nhiễm. Khi không sử dụng biện pháp bảo vệ như bao cao su, người nhiễm HIV có thể truyền virus qua tinh dịch và dịch tiết âm đạo trong suốt quá trình quan hệ.

Bên cạnh đó, HIV cũng có thể lây từ mẹ sang con trong suốt thai kỳ, trong khi sinh hoặc qua việc cho con bú. Nếu người mẹ nhiễm HIV và không được điều trị thích hợp, nguy cơ truyền virus cho con là rất cao.

(Ảnh minh họa) 

Ngoài ra, HIV còn có thể lây qua đường máu. Việc sử dụng chung bơm kim tiêm, kim xăm, hoặc đồ dùng cá nhân dính máu của người nhiễm có thể khiến virus xâm nhập vào cơ thể. Virus cũng có thể lây qua truyền máu, ghép tạng, hoặc khi tiếp xúc trực tiếp với máu qua vết thương hở.

Các nguy cơ lây nhiễm HIV khi quan hệ đồng giới 

Theo báo cáo của Cục Phòng, Chống HIV/AIDS (Bộ Y tế Việt Nam), từ năm 2016 đến 2017, tỷ lệ lây nhiễm HIV ở đồng tính nam đã tăng 4,7%, một dấu hiệu cảnh báo nguy cơ bùng phát dịch trong cộng đồng này. Đồng tính nam có tỷ lệ lây nhiễm HIV cao hơn đồng tính nữ, và nguyên nhân chính của tình trạng này có thể liên quan đến các yếu tố xã hội, tâm lý và thiếu nhận thức.

Đầu tiên, mặc cảm xã hội là yếu tố lớn khi người đồng tính thường e ngại tiết lộ xu hướng tình dục của mình. Điều này dẫn đến căng thẳng tinh thần, khiến họ dễ dàng rơi vào việc lạm dụng chất kích thích và đặc biệt là quan hệ tình dục không an toàn, từ đó làm tăng nguy cơ lây nhiễm HIV.

Thêm vào đó, hạn chế tiếp cận y tế là một yếu tố quan trọng khác. Sự kỳ thị xã hội đối với cộng đồng đồng tính khiến nhiều người ngần ngại tìm đến các dịch vụ y tế, dù nhu cầu chăm sóc sức khỏe của họ là rất lớn. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến việc điều trị HIV mà còn cản trở việc phòng ngừa bệnh từ sớm.

Cuối cùng, thiếu nhận thức về HIV cũng góp phần vào sự gia tăng tỷ lệ lây nhiễm. Nhiều người đồng tính vẫn duy trì quan niệm sai lầm rằng HIV chỉ có thể lây qua quan hệ tình dục nam - nữ, điều này dẫn đến việc họ không áp dụng biện pháp phòng ngừa đầy đủ, làm gia tăng nguy cơ lây nhiễm trong cộng đồng.

Nam quan hệ đồng tính có nguy cơ lây HIV cao do đặc thù tình dục, đặc biệt là quan hệ hậu môn không dùng bao cao su, dễ trầy xước và tạo điều kiện cho virus xâm nhập. Ngoài ra, quan hệ “dương vật - dương vậ”t cũng có thể lây nhiễm qua tinh dịch. Dù quan hệ miệng có nguy cơ thấp hơn, nhưng vẫn có thể lây nếu có vết loét hoặc chảy máu. Do đó, luôn cần dùng biện pháp bảo vệ để giảm thiểu nguy cơ.

Nguy cơ lây nhiễm HIV ở đồng tính nam cao hơn ở đồng tính nữ (Ảnh minh họa)

Lây nhiễm HIV ở đồng tính nữ

Mặc dù tỷ lệ lây nhiễm HIV ở đồng tính nữ thấp hơn so với đồng tính nam, nhóm này vẫn đối mặt với nguy cơ nếu không áp dụng các biện pháp bảo vệ. 

Quan hệ miệng với bộ phận sinh dục hoặc hậu môn có thể dẫn đến lây nhiễm khi có vết loét, chảy máu chân răng hoặc trong kỳ kinh nguyệt. Quan hệ cọ xát “âm hộ - âm hộ” cũng tiềm ẩn nguy cơ nếu có tổn thương niêm mạc hoặc vết xước li ti, do dịch tiết âm đạo có thể mang virus. 

Ngoài ra, việc dùng chung sextoy không vệ sinh kỹ, đặc biệt nếu có dính máu hoặc dịch từ người nhiễm HIV, cũng là con đường truyền bệnh nguy hiểm. Để phòng ngừa, cần sử dụng bao cao su, tấm chắn miệng (dental dam), đồng thời vệ sinh sạch sẽ dụng cụ tình dục sau mỗi lần sử dụng.

Các biện pháp phòng tránh HIV

Để đảm bảo đời sống tình dục an toàn và lành mạnh, người đồng tính cần thực hiện các biện pháp phòng ngừa HIV như sau:

Thực hành lối sống an toàn: Chung thủy với một bạn tình duy nhất và sử dụng bao cao su đúng cách từ đầu đến cuối mỗi lần quan hệ là biện pháp hiệu quả giúp ngăn ngừa HIV và các bệnh lây truyền qua đường tình dục. 

Sử dụng gel bôi trơn: Đặc biệt đối với đồng tính nam, việc sử dụng gel bôi trơn giúp giảm trầy xước khi quan hệ hậu môn, từ đó hạn chế nguy cơ lây nhiễm. 

Giữ vệ sinh cá nhân: Việc vệ sinh sạch sẽ miệng, bộ phận sinh dục và hậu môn trước và sau khi quan hệ sẽ giúp giảm thiểu nguy cơ nhiễm trùng và các bệnh lây qua đường tình dục. 

Sử dụng bao cao su phù hợp: Cần chọn loại bao cao su chất lượng, có kích cỡ phù hợp để tránh rách hoặc tuột khi quan hệ. Khi quan hệ hậu môn hoặc sử dụng sextoy, bao cao su không chỉ giúp ngăn virus HIV mà còn hạn chế vi khuẩn, nấm gây bệnh lây nhiễm chéo. Tuyệt đối không tái sử dụng bao cao su, và nên thay mới khi đổi tư thế hoặc bạn tình.

Khám sức khỏe định kỳ: Để bảo vệ sức khỏe của bản thân, hãy đến cơ sở y tế để tư vấn và xét nghiệm HIV nếu có quan hệ không an toàn hoặc nghi ngờ nhiễm bệnh sau khi quan hệ đồng giới. 

Khánh Phương (tổng hợp)