Ý nghĩa việc thắp hương cúng

Theo lịch sử ghi lại, việc thắp hương bắt nguồn từ khoảng năm 3700 Trước Công nguyên (cách đây khoảng 5700 năm), từ nước Ấn Độ. Trong các đền thờ của vua chúa Ai Cập (Ancient Egypt) có rất nhiều những hình vẽ hoặc hình chạm trên tường mô tả nghi thức này.

Đến năm 618, vào đời nhà Tần mới có một vị Tăng từ Ấn Độ đem hương trầm sang Trung Quốc. Từ đó hình thức thắp hương được phát triển mạnh mẽ và hưng thịnh nhất vào đời nhà Minh, sau đó được phổ biến đến khắp các nước láng giềng.

Nén hương được thắp lên, để cúng những vị Thần Phật như Phật Bà Quán Âm, Đức Mẹ Maria, Phúc Lộc Thọ, Thổ Địa, Táo Quân, Thần Tài. Gửi gắm nhiều thông điệp của trần gian đối với đất trời, tổ tiên, ông bà của mình, nó cũng làm gia đình ấm áp, lòng người được thanh thản hơn. 

Từ ngày xưa, khi mới khám phá ra lửa, con người đã bắt đầu phát hiện ra một điều lạ lùng, đó là khi ngọn lứa cháy lên sẽ lan tỏa ra mùi thơm đặc biệt tùy theo vật liệu dùng để đốt.

Người ta đã biết dùng hương đèn để trị bệnh cho thân thể và cả bệnh tâm lý. Khi đốt hương đèn, khói hương nghi ngút tạo nên không khí thanh tịnh, ấm áp và trang nghiêm hoặc tạo không khí trong sạch trong những căn phòng lạnh lẽo của người qua đời hoặc lâm trong bệnh.

Thông thường, người ta thắp hương là để khẩn thiết cúi đầu mong tấm lòng thành kính của mình sẽ quyện theo làn khói thơm hướng về cõi thiếng liêng. Chuyện thắp hương trên bàn thờ tổ tiên là nét đẹp văn hóa truyền thống không thể thiếu trong các dịp giỗ chạp, lễ Tết.

Cùng với những phong tục truyền thống khác, nén hương đã góp phần tạo nên và bảo tồn giá trị bản sắc văn hóa dân tộc Việt Nam. Mùi hương thơm quen thuộc trong nhà, đặc biệt là mùi thơm của ngày đầu năm đi chùa lễ Phật.

Chúng ta luôn bắt gặp những hình ảnh quen thuộc, những cụ ông, cụ bà, nam thanh, nữ tú,,..tay cầm hương khấn vái cầu mong một năm mới an khang, thịnh vượng, phúc lộc thọ,..Đây hoàn toàn không phải là mê tín dị đoan, trong tâm thức người Châu Á đều tin rằng nén hương khi đốt lên, cũng như nhịp cầu vô hình kết nối hai thế giới hữu hình và vô hình với nhau.

Nén hương đã đi vào đời sống văn hóa, tín ngưỡng của người Việt Nam như một nét đẹp truyền thống được tồn tại từ rất lâu, gần gũi và thiêng liêng.

Đây là quan niệm dân gian, chỉ mang tính chất tham khảo, không phải thông tin khoa học.

Nguyễn Thương