Mướp đắng có tác dụng gì?

Giá trị dinh dưỡng của mướp đắng

Mướp đắng còn gọi là khổ qua, có tên khoa học là Momordica charantia Linn, thuộc họ Cucurbitaceae.

Vỏ, thịt quả, ruột và hạt khổ qua đều mang giá trị dinh dưỡng cao như nhau, trong đó hạt chứa khá nhiều chất béo. Trong chế biến, việc tận dụng vỏ và ruột khổ qua đều có tác dụng dùng lấy nước ép để đảm bảo các chất chống oxy hoá không bị mất.

Mướp đắng có tác dụng gì? Mướp đắng còn gọi là khổ qua, tất cả bộ phận của cây đều có vị đắng

Trong thịt tấn khổ qua còn rất giàu vitamin và khoáng chất, đặc biệt là vitamin C. Tất cả bộ phận của cây đều có vị đắng nhờ chất momordicin rất tốt cho bao tử. Trong y thư cổ của Ấn Độ (kinh Vệ đà), các bộ phận khác nhau của khổ qua được khuyến cáo trị nhiều bệnh như dịch tả, viêm phế quản, bệnh thiếu máu, bệnh về máu, loét, tiêu chảy, kiết lỵ, thuốc bổ và tình dục như chữa lậu.

Khổ qua chứa một loạt các các hóa chất có hoạt tính sinh học bao gồm triterpens, protein, steroid, alcaloid, saponin, flavonoid và axit do cây sản xuất ra những chất chống nấm, chống vi khuẩn, chống ký sinh trùng, kháng virus, chống khả năng sinh sản, chống hình thành khối u, hạ đường huyết và chống ung thư. Mướp đắng được sử dụng làm thuốc đông y để chữa các bệnh như thấp khớp, gút, giun sán, đau bụng, bệnh gan và lá lách. Nó cũng được sử dụng nhiều trong việc điều trị ung thư và đái tháo đường. Khổ qua có tác dụng hạ đường huyết mạnh do alkaloids và insulin như peptides và một hỗn hợp của sapogenins steroid gọi là charantin.

Mướp đắng có tác dụng gì? Khổ qua có chứa các thành phần dinh dưỡng tốt cho sức khoẻ

Trong tài liệu y thư cổ của Ấn Độ, mướp đắng được dùng để điều trị nhiều loại  bệnh khác nhau, trong đó có bệnh tiểu đường, bệnh sởi, sốt, viêm gan, ngứa...

Thành phần hoá học của mướp đắng

Các thành phần chính của khổ qua là triterpene, protein, steroid, alcaloid, các khoáng chất, các hợp chất lipid và phenolic.

Mướp đắng bao gồm các thành phần hóa học: sau alkaloids, momordicin và charantin, charine, cryptoxanthin, cucurbitins, cucurbitacins, cucurbitanes, cycloartenols, diosgenin, axit elaeostearic, erythrodiol, axit galacturonic, axit gentisic, goyaglycosides, goyasaponins, chất ức chế men guanylate cyclase, gypsogenin, hydroxytryptamines, karounidiols, lanosterol, axit lauric, acid linoleic, acid linolenic, momorcharasides, momorcharins, momordenol, momordicillin, momordicinin, momordicosides, momordin, momordolo, multiflorenol, acid myristic, nerolidol, acid oleanolic, acid oleic, acid oxalic, pentadecans, peptide, acid petroselinic, polypeptide, protein, protein ribosome-bất hoạt, acid rosmarinic, rubixanthin, spinasterol, glycosides steroid, stigmastadiols, stigmasterol, taraxerol, trehalose, trypsin inhibitors, uracil, vacine, vinsuline, verbascoside, vicine, zeatin, zeatinriboside, zeaxanthin, zeinoxanthin Amino axit acidsaspartic, serine, acid glutamic, thscinne, alanine, axit butyric gamino và axit pipecolic, ascorbigen, bsistosterol- d-glucicide, citruline, elasterol, flavochrome, lutein, lycopene, axit pipecolic Trái khổ qua chứa glycosides, saponins, alkaloids, đường khử, nhựa cây, các thành phần phenolic, dầu cố định và các axit tự do.

Lá mướp đắng cũng giàu dinh dưỡng như canxi (1%); magie (4%); kali (7%); phospho (5%) và sắt (3%); quả và lá là nguồn tuyệt vời của vitamin B; thiamine (vitamin B1) 4%; riboflavin (vitamin B2) 4%; niacin (vitamin B3) 2%; vitamin B6 3%; Folate (vitamin B9) 13%.

Tác dụng của mướp đắng

Tốt cho hệ tiêu hoá

Trong mướp đắng có thành phần alkloid giúp lợi niệu hoạt huyết (lợi tiểu máu lưu thống tốt), thanh tâm minh mục ( mát tim sáng mắt).

Thanh nhiệt giải độc

Mướp đắng là loại quả có tính hàn giúp thanh nhiệt giải độc hiệu quả. Ngoài ra, khổ qua còn có tác dụng chữa các bệnh sốt, mất nước các loại bệnh viêm nhiễm như mụn nhọt, viêm đường tiết liệu, viêm kết mạc mắt cấp tính và tiểu đường.

Mướp đắng có tác dụng thanh nhiệt giải độc hiệu quả

Ngăn ngừa ung thư

Mướp đắng có chứa các thành phần giàu vitamin C (1 quả chứa khoảng 118 mg) giúp nâng cao việc điều trị các bênh do vi khuẩn, tiêu diệt các tế bào gây ung thư. Về chất khoáng tăng cường sức khỏe cho cơ thể kháng khuẩn và chứa kali có tác dụng làm giảm huyết áp. Mướp đắng chứa nhiều axit amino tạo nên vị đắng, ở loại axit này có tác dụng tiêu diệt các tế bào ung thư, vì vậy khi bị ung thư nên dùng nhiều khổ qua để làm giảm bớt bệnh.

Điều trị nóng trong người

Mướp đắng khi chín có màu vàng da cam có vị đắng nhẹ hơn và chứa các chất tốt cho gan mật, những người bị bệnh vàng da, bệnh trĩ do nóng trong người có thể ăn mướp đắng chín thường xuyên để giảm nhẹ bệnh và có thể khỏi hẳn.

Tốt cho người bệnh tiểu đường

Mướp đăng làm tăng thành phần oxy hóa glucose, giảm sự hấp thụ glucose vào các tế bào. Chúng có tác dụng giảm hoạt tính của các men tổng hợp và có công dụng đối sinh học giống như các tế bào insulin giúp điều hòa lượng đường trong máu tốt cho những người bệnh tiểu đường.

Mướp đắng có tác dụng gì? Mướp đắng tốt cho người bệnh tiểu đường

Tác dụng của hạt mướp đắng

Hạt mướp đắng có chứa các thành phần chiết xuất ra để đảm bảo phân giải phần đường, giúp chuyển hóa các đường thừa trong cơ thể thành năng lượng, giảm béo, giảm mỡ đọng lại trong cơ thể và mạch máu.

Tiêu diệt tế bào ung thư vú ở phụ nữ

Các protein và các chất oxy hóa trong mướp đắng không chỉ có tác dụng kháng khuẩn mà còn có tác dụng kích thích các phản ứng ở mảng tế bào giúp cho việc giảm và tiêu diệt các tế bào ung thư vú của phụ nữ, ngừng di căn đối với các tế bào này.

Mướp đắng có tác dụng tiêu diệt các tế bào ung thư

Dầu chiết xuất từ khổ quả có rất nhiều chất như cis, trats và axit linonic t13 cũng có tác dụng triệt tiêu các mầm bệnh gây ung thư tá tràng và các loại mệnh nguy hiểm khác.

Bài liên quan

Có kinh nguyệt ăn mướp đắng được không?

Chăm sóc da mụn bằng mướp đắng

Cà chua có tác dụng gì?

Quả dưa gang có tác dụng gì?

Cải thiện thị lực

Khổ qua chứa nhiều tiền tố tạo lên vitamin A tốt cho việc sáng mắt và cải thiện thị giác. Khi kết hợp với vitamin C và các chất chống oxy hóa giúp hạn chế bệnh về mắt do bị oxy hóa, giúp lợi tiểu, bổ sung khí huyết, tuần hoàn máu tốt hơn.

Làm đẹp

Cải thiện da khô, nứt nẻ bằng cách đắp mặt hoặc ép nước với mướp đắng để uống. Điều này giúp cho da dẻ mịn màng, giảm và tiêu diệt mụn trứng cá, mụn đầu đen. Trong loại quả này còn có nhiều nước và vitamin nên da sẽ tái tạo rất nhanh, ngoài ra mướp đắng còn có tác dụng chữa hôi chân, hôi nách và đặc biệt là giảm cân hiệu quả.

Những tác hại không ngờ của mướp đắng

Ăn quá nhiều làm tăng men gan

Ăn quá nhiều mướp đắng sẽ kiến các enzyme gan tăng cao làm thay đổi hình dáng của tế bào gan. Không chỉ vậy, mướp đắng còn chứa chất độc có tên là vicine gây nên hiện tượng nhức đầu, đau thắt bụng và hôn mê.

Nếu ăn phải những trái khổ qua được trồng tại những vùng bị nhiễm kim loại nặng sẽ dẫn tới ngộ độc, gây tổn hại cho gan.

Không tốt cho trẻ

Ngoài những dưỡng chất có lợi cho sức khỏe, mướp đắng còn chứa các chất độc hại khác. Hệ tiêu hóa của trẻ còn yếu nếu cho trẻ ăn quá sớm sẽ không đủ khả năng hấp thụ dinh dưỡng và đào thải độc tố từ mướp đắng. Vì vậy, các mẹ nên hạn chế cho trẻ ăn những món được chế biến từ mướp đắng.

Mướp đắng có rất nhiều công dụng tốt cho sức khoẻ tuy nhiên mướp đắng cũng chứa chất độc hại không tốt cho trẻ

Mướp đắng hạn chế khả năng thụ thai

Một nghiên cứu đã đưa ra kết luận rằng mướp đắng làm giảm khả năng thụ thai ở động vật. Bởi trong mướp đắng có chứa một loại protein có hoạt tính chống lại khả năng thụ thai ở chuột đực, gây xuất huyết ở chuột cái đang mang thai và làm giảm khả năng sản xuất tinh trùng ở chó đực khi chúng uống 1,7g nước mướp đắng/ngày.

Thiếu máu tán huyết

Ăn nhiều mướp đắng có thể gây thiếu máu với những triệu chứng thường gặp là hoa mắt, chóng mặt, đau đầu, hôn mê, đau bụng, sốt.

Các bài thuốc có thành phần từ mướp đắng

Chữa ho

Dùng quả mướp đắng xanh, rửa sạch bổ đôi, bỏ hạt để ép lấy nước uống trong ngày sẽ giảm được ho.

Chữa trị thấp khớp

Lấy 8g lá mướp, dây thần thông 5g, cây vòi voi sao 8g, dây đau xương sao 8g, cây xấu hổ 8g, rễ nhàu 8g, cỏ xước  8g, cối xay 8g, rễ ngũ trảo 5g, quế chi 4 g, gừng tươi 3g rồi sắc đun sôi để ấm uống trong ngày, liệu trình 1 tháng.

Nhiệt ly

Mướp đắng tươi từ 1 - 2 quả đem rửa sạch, nghiền nát trộn thêm với 100g đường trắng. Để sau 2 giờ trộn với nước sôi nguội rồi lọc lấy nước uống 1 lần.

Mướp đắng có tác dụng gì? Dùng mướp đắng kết hợp với đường trắng để chữa nhiệt lỵ

Chữa tiểu đường

Mướp đắng 150g, đậu trắng 100 rồi đem mướp rửa sạch, bỏ ruột thái lát nhỏ, xào to lửa bằng dầu cho chín tái, cho đậu phụ trắng cắt nhỏ và bột canh vào. Tiếp tục xào cho lửa vừa phải để chín đều, ngày ăn 1 lần.

Chữa viêm họng

Mướp đắng 500g, thịt lợn nạc 250g, củ cải 200g. Mướp đắng rửa sạch thái lát, thịt lợn nạc và củ cải thái miếng nhỏ, đun với nước đến khi chín đều cho thêm bột canh, ăn ngày 1 lần, liệu trình 20 ngày. Dùng cho các bệnh nhân viêm họng, ho lâu ngày khó khỏi, kho khan, ho rát, đau họng lâu ngày.

• Quả chuối có tác dụng gì?

• Quả mít có tác dụng gì?

• Quả xoài có tác dụng gì?

• Quả na có tác dụng gì?

• Quả lựu có tác dụng gì?